صداقت و سیمای صادقین در قرآن و حدیث صفحه 67

گذري بر دروغ (87)

علت اين مطلب اين باشد كه علاوه بر تيرگي خاصي كه دروغ در قلب انسان ايجاد مي‌كند، افراد دروغ‌گو روي حساب مقايسه به خود دعوت انبياء را به آساني باور نمي‌كنند آن‌ها چون خودشان در مسائل كوچك زندگي دروغ مي‌گويند نمي‌توانند باور كنند كه پيامبران در چنان مسائل مهمي حقيقتا راست مي‌گويند ممكن است چنين كساني در صف افراد با ايمان باشند ولي اگر اعماق قلب آن‌ها را جستجو كنيم خواهيم ديد خالي از شك و ترديد نيست (البته اين درباره افرادي است كه دروغ به وجود آن‌ها سايه افكنده و عادت به دروغ‌گويي دارند).

6 ـ حــرمت دروغ (شــوخــي يا جــدي)

در حرمت و زشتي دروغ هيچ‌گونه ترديدي نيست و چنان كه شيخ انصاري فرموده‌اند ادله همه بر حرمت آن دلالت دارند. دروغ هر چند كوچك از رذائل اخلاقي و نشانه نفاق است. دروغ از روي شوخي نيز گناه است بعضي تصور مي‌كنند اگر كسي به عنوان شوخي و مزاح و جلب توجه و خنداندن مردم دروغ بگويد اشكالي ندارد. چرا كه در اين‌گونه موارد جنبه شوخي و مزاح دارد نه جدي اما اين نكته را بايد در نظر داشت كه در شرع مقدس اسلام دروغ گفتن به طور كلي نهي شده و هرگونه دروغ اعم از شوخي و جدي منافي با ايمان شمرده شده است.(1)

از حضرت امام باقر عليه‌السلام روايت است: «إِتِّقُوا الْكِذْبَ الصَّغيرَ مِنْهُ وَ الْكَبيرَ في كُلِّ جِدٍّ وَ هَزْلٍ فَإنَّ الرَّجُلَ اِذا كَذَبَ فِي الصِّغيرِ إِجْتَرَءَ عَلَي