صداقت و سیمای صادقین در قرآن و حدیث صفحه 87

مي‌شود كه در مواقع عادي جايز نيست، كشتن و اسير گرفتن انسان‌ها و غارت اموال و ابزار به منظور تضعيف ماشين جنگي دشمن و تقويت بنيه نيروي خودي و تخريب منازل و مراكز اقتصادي و كشتن افراد غيرنظامي همه و همه از جمله وسائل دستيابي به پيروزي و در نتيجه شكست دشمن است بي ترديد، اگر جنگ باانگيزه دفاع و يا رفع فتنه و فساد باشد، استفاده از اين‌گونه امور شرعا و عقلاً مانعي ندارد در اين ميان، يكي از عوامل مهم، غافلگيري دشمن است، كه در اين راستا عنصر خدعه و نيرنگ مي‌تواند وسيله خوبي باشد زيرا اگر بتوانيم با خدعه و فريب دشمن را غافلگير كنيم و با يك حمله ضربتي و برق‌آسا به او يورش بــريــم مي‌تــوانيــم با كمتــرين تلفــات دشمــن را شكست دهيــم. با توجه با اين مقدمه مي‌توان حدس زد كه دين مقدس اسلام كه بــا دروغ و خــدعــه و فــريــب شديدا مخالف است چرا آن را در جنــگ تجــويــز مي‌كند.(1)

در وصـايـاي رسـول خـدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله به اميـرالمـؤمنيـن عليه‌السلام آمـده اسـت:

«يا عَلِيُّ ثَلاثٌ يَحْسُنُ فيهِنَّ الْكَذِبَ: اَلْمَكيدةُ فِي‌الْحَرْبِ وَ عِدَتُكَ زَوْجَتَكَ وَ الاْءِصْلاحُ بَيْنَ النّاسِ».(2) يا علي سه چيز است كه دروغ در آن نيكو اســت خــدعـه و نيرنگ در جنگ، وعده به همسر و اصلاح ميان مردم.

و از امام صــادق عليه‌السلام آمده است:

توريه و موارد جواز دروغ (115)

«كُلُّ كِذْبٍ مَسئُولٌ عَنْهُ يَوْما إِلاّ كِذْبا في ثَلاثَهٍ: رَجُلٌ كائِدٌ في حَرْبِهِ فَهُوَ مَوْضُوعٌ عَنْهُ وَ...»(1) هر دروغي يك روز مورد بازخواست واقع مي‌شود مگــر در ســه چيــز كســي كــه در جنـگ با دشمـن خــدعه مي‌كند.

و نيز نقل شده هنگامي كه پيامبر خدا صلي‌الله‌عليه‌و‌آله عزم سفر مي‌فرمودند آن را پوشيده مي‌داشته تا مبادا ضربه دشمنان برسد و قصد او كنند و اين امر گفتن چيزي به دروغ نيست.(2)

4 ـ وعده به خانواده و همسر