عاشورا ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها صفحه 573

حسین علیه السلام و خاندانش خوشحال شد، امّا بر اثر خشم مسلمین از آن کار اظهار ندامت می‌کرد، ولی با این حال مردم از او خشمگین بودند و حق داشتند که او را دشمن بدارند. «1»

طبری نیز نقل می‌کند: یزید پسر مرجانه را لعنت می‌کرد و می‌گفت: «فَبَغَّضَنی بِقَتْلِهِ إِلَی الْمُسْلِمِینَ وَ زَرَعَ لی فی قُلُوبِهِمُ العَداوَةَ، فَبَغَّضَنِی الْبَرُّ وَ الْفاجِرُ بِمَااسْتَعْظَمَ النَّاسُ مِنْ قَتلی حُسَیْناً؛ ابن زیاد مرا با کشتن حسین علیه السلام منفور مسلمانان قرار داد و بذر عداوت آنان را با من در قلبشان کاشت. و چون کشتن حسین علیه السلام برای مردم گران آمده همگان مرا دشمن می‌دارند». «2»

به یقین این عقب‌نشینی مصلحتی یزید و تغییر موضع سیاسی بر اثر خطبه‌های افشاگرانه حضرت زینب و امام سجاد علیهما السلام در شام و بیداری مردم بود، وگرنه هرگز یزید با آن سابقه و آن کلمات مسرّت‌آمیزی که در آغاز بر زبان راند، از کار خود پشیمان نبود و از این رو، پسر مرجانه و دیگر فاجعه‌آفرینان حادثه کربلا را هرگز محاکمه و مجازات نکرد و همچنان آنان را بر مناصبشان باقی گذاشت! «3»

***

19- گفتگوی منهال با امام سجاد علیه السلام ..... ص : 613

در مدت زمانی که اهل بیت علیهم السلام را در خرابه شام سکونت دادند آنان روز از گرما و شب از سرما آسوده نبودند. «4» روزی امام سجاد علیه السلام از آنجا بیرون آمد، تا هوایی تازه

__________________________________________________
(1). تاریخ الخلفاء، ص 232. (فَسُرَّ بِقَتْلِهِمْ أوَّلًا، ثُمَّ نَدِمَ لَمَّا مَقَتَهُ المُسْلِمُونَ عَلی ذلک، وَأبْغَضَهُ النّاسُ وَحَقٌّ لَهُمْ أنْ یُبْغِضُوهُ)
(2). تاریخ طبری، ج 4، ص 389
(3). ابن کثیر عالم متعصّب اهل سنّت- که شیوه او غالباً توجیه خلاف‌کاری‌های معاویه و یزید است- در این ارتباط می‌نویسد: «وَقَدْ لَعَنَ [یَزیدُ] إبْنَ زِیادٍ عَلی فِعْلِهِ ذلِکَ، وَشَتَمَهُ فیما یَظْهَرُ وَیَبْدُو، وَلکِنْ لَمْ یَعْزِلْهُ عَلی ذلِکَ، وَلا عاقَبَهُ، وَلا أَرْسَلَ یَعِیبُ عَلَیْهِ ذلِکَ؛ یزید، ابن زیاد را به سبب چنین جنایتی لعن کرد و به طور آشکارا وی را شماتت نمود، ولی نه او را از مقامش برکنار کرد و نه وی را مجازات نمود و نه حتی نامه و یا فرستاده‌ای را برای سرزنش وی فرستاد!» (البدایة والنهایة، ج 8، ص 204)
(4). مقتل الحسین مقرّم، ص 360