عاشورا ریشه‌ها، انگیزه‌ها، رویدادها، پیامدها صفحه 77

برخوردار بودند و این جمال وکمال در مقابل زندگی آلوده بنی‌امیّه به سختی آرامش درونی آنان را بر هم می‌زد، و آتش حسد را در درونشان شعله‌ور می‌ساخت.

حضرت علی علیه السلام در پاسخ به سؤالی پیرامون ویژگی‌های هر یک از طوایف قریش، در بیان فرق بین فرزندان عبد شمس- که بنی‌امیّه از آنها هستند- و بنی‌هاشم چنین می‌فرماید:

«وَ أَمَّا نَحْنُ فَأَبْذَلُ لِما فِی أَیْدِینا، وَ أَسْمَحُ عِنْدَ الْمُوتِ بِنُفُوسِنا، وَ هُمْ أَکْثَرُ وَ أَمْکَرُ وَ أَنْکَرُ وَ نَحْنُ أَفْصَحُ وَ أَنْصَحُ وَ أَصْبَحُ؛ امّا ما «طایفه بنی‌هاشم» از همه طوایف قریش نسبت به آنچه در دست داریم بخشنده‌تریم و به هنگام بذل جان از همه سخاوتمندتریم، آن‌ها (بنی‌امیّه) پر جمعیّت و مکّار و زشت‌اند و ما فصیح‌تر و دلسوزتر و زیباتریم!». «1»

شعله‌ور شدن آتش اختلافات با ظهور اسلام ..... ص : 101

هنگامی که پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله دعوت خود را در مکّه آغاز کرد اتّفاقاً قدرت سیاسی واقتصادی شهر بیشتر در اختیار دودمان بنی‌امیّه بود.

سران این تیره از راه تجارت و رباخواری، مال‌های فراوانی اندوخته بودند و علاوه بر آن با نگاهبانی خانه کعبه و پذیرایی زائران، برای خویش نوعی سلطه دینی نیز به دست آورده بودند. به همین جهت هنگام حج وقتی که حاجیان از عرفات حرکت می‌کردند قریش از مزدلفه بار می‌بست. چرا که اعتقاد داشتند باید کعبه را با جامه پاک طواف کرد و جامه وقتی پاک است که آن را از یکی از طوایف قریش بگیرند! و اگر آنان به کسی جامه نمی‌دادند طواف کننده ناچار بود، برهنه طواف کند! «2»

در واقع قریش در سایه همین ریاست و سلطه دینی، قوانینی را از سوی خود وضع

__________________________________________________
(1). نهج البلاغه، کلمه قصار، 116
(2). رجوع کنید به: سیره ابن هشام، ج 1، ص 125 به بعد