دیوان بینه رحمت در مراثی قتیل امت صفحه 9

گرچه دانم منعرضین خواهند گفت آنچه خواهند گفت

(لمؤلّفه)

بگذار تا بگوید آنکس که بی‌مرض نیست‌از حرف او چه با کم کاندر بیان غرض نیست تنبیه بر خصوصیّات کتاب

مخفی نماند که بأندازه وسع خود جدّیّت نموده که نظم خود را از استعمال الفاظ غیر مشروعه و یا غیر مناسبه بمقام امام علیه السّلام یا شهیدی یا مخدّرات آل اطهار مبّرا دارم و طریق بی‌باکانه و خودسرانه شعراء بخصوص شعرآء امروزه را نه‌پیمایم و از مسلک فقاهت تجاوز ننمایم خواه پسند باشد خواه ناپسند.

و پس از جدّیّت تامّ جمله نظم این بی‌نام بر سه قسم انتظام یافت.

مرثیه. زبان مقال. زبان حال

اشعار شعرا غالبا از قسم مرثیه و زبان حال است. و زبان مقال بسیار نادر الوجود است اگر معدوم نباشد. و اشعار بنده بر عکس است اکثر آنها زبان مقال است و ترجمه وقایع از این جهت دارای امتیاز است از دو راه.

که از این دو راه بدیع خواهد بود. یکی آنکه شعر بزبان مقال یا نیست و یا آنکه کم است دیگر آنکه نقل عین وقایع و ترجمه آنها بخصوصه اثر دیگر دارد.

مرثیه‌مرثیه در مقابل زبان مقال و حال عبارتست از نوحه‌گری بطریق انشاء و تذکّر از مصائب مرثیه شده اجمالا.

دیوان بینه رحمت در مراثی قتیل امت و اهلبیت عصمت، ص: 11