کوفه از پیدایش تا عاشورا صفحه 177

١. خلقیات روحی و روانی

اشاره

هر ملت و امتی ممکن است تلفیقی از صفات و خلقیات مثبت و منفی را داشته باشد که به تناسب زمان و در مقاطع مختلف تاریخ یک یا چند صفت او بروز نموده و صفات دیگر را تحت الشعاع قرار داده و باعث به وجود آمدن حوادثی شود. این امر سبب خواهد شد که تاریخ، مردم آن سامان را با آن صفت یا ویژگی ها بشناسد.

مردم شهر کوفه نیز در مقطع تاریخی مورد بحث، هر دو دسته صفات، فضایل و رذایل را داشتند، اما از آنجا که صفات و خلقیات منفی آنها در برخورد با امامان شیعه همانند امام علی (علیه السلام) ، امام حسن و امام حسین (علیهم السلام) و نیز اهل بیت عصمت (علیهم السلام) ، نقش ماندگار زشتی روی این شهر به جای گذاشت، لذا بیشتر نویسندگان و تحلیل گران تاریخ اسلام، این صفات را به عنوان ویژگی های کوفیان ذکر می کنند و از صفات مثبت آنان غافل می مانند. اما در این میان بعضی از نویسندگان، از ظلم تاریخی بر کوفه برآشفته و برای رفع ظلم، کتاب هایی در فضیلت کوفه و اهل آن نگاشته و از صفات و ویژگی های منفی این مردم چشم پوشیده اند. (1)

به عقیده نگارنده، شناخت جامع خلقیات اهل کوفه، مبتنی بر آگاهی از صفات منفی و مثبت آنهاست و این مهم جز با بررسی مقاطع مختلف تاریخی امکان نمی یابد؛ زیرا در برهه ای از تاریخ، صفات نیک آن مردم بروز نموده و در برهه ای