زیبایی شناسی حماسه عاشورا صفحه 168

آنقدر در جای خود کردی درنگ

تا گرفت آیینه اسلام زنگ

هان و هان ای جوهر خاکستری

زنگ این آیینه می باید بری

چونکه فاسد گشت خون اندر مزاج

نیشتر باشد به کار اندر علاج

در مزاج کفر شد، خون بیشتر

سر برآور، ای خدا را نیشتر(1)

ب) مدیحه

مدیحه در لغت به معنای ستایش است و در اصطلاح شعری ستایشآمیز است که موضوع آن میتواند شخص، گروه، بانیان حکومت یا حتی خلقیات نفسانی انسان باشد.(2) در مدیحه معمولاً از مضامین حماسی، اثری نیست، چنانکه به دلیل نبود مضامین حزن انگیز و اندوه بار در آن، نامش مرثیه نیز نمی باشد.

درباره امام حسین7 و حماسه او مدیحه های فراوانی سروده شده است که نمونه ای از آن، از این قرار است:

نورِ خدا آینه حق نما

نور هُدی نور حسین است و بس

سِرّ هویّت که تجلّی نمود

پرتوِ پر نور حسین است و بس

جلوه ذاتِ احدی بی نقاب

نور تجلّای حسین است و بس

سجده که بر آدم خاکی نمود

خیل ملک، بهر حسین است و بس

میوه خلقت ز ازل تا ابد

مقصدِ ایجاد حسین است و بس

محفل اُنس است دو عالَم، ولی

شمع دل افروز، حسین است و بس

نفحه جان بخش نسیم بهشت

شمّه ای از بوی حسین است و بس

آتش افروخته در کوه طور

پرتوی از نور حسین است و بس