- دیباچه 1
- بخش نخست: زیبایی شناسی 8
- چیستی زیبایی 8
- انواع زیبایی 15
- زیبایی در آیات و روایات 19
- ضرورت وجود زیبایی در زندگی بشر 30
- نگاهی به پیشینه توجه به عنصر زیبایی و بحث درباره آن 32
- زیبایی جهان هستی و انسان 35
- خداوند، زیبا و سرچشمه زیباییها 41
- تأملی در سمت و سوی بحث زیبایی شناسی حماسه عاشورا 44
- بخش دوم: حماسه عاشورا و موضوع زیبایی شناسی 44
- نقش زیباییها در جاودانگی عاشورا 45
- نهضت عاشورا به مثابه هنر 48
- شناخت زیبایی های عاشورایی به قرینه تقابل 51
- تأملی در جمال «صورت» در واقعه عاشورا 52
- ضروت بحث از زیبایی های حماسه عاشورا 56
- اشاره 59
- الف) خطابه ها 60
- بخش اول: زیبایی های حسّی 60
- ب) شعر 65
- ج) رجز 73
- د) زیبا سخن گفتن، حتی با دشمنان و مخالفان 77
- ه_) دعا و نیایش (از منظر الفاظ و موسیقایی آن) 81
- و) تلاوت قرآن 84
- الف) عشق 87
- اشاره 87
- بخش دوم: زیباییهای معنوی (اخلاقی و رفتاری) 87
- ب) رضا 92
- ج) احسان 97
- د) اخلاص 101
- ه) دانش نسبت به اقدام خود 104
- و) ایجاد تناسب میان رفتار و پیشینه درخشان خانوادگی (آباء و اجدادی) 107
- ز) ادب 108
- ح) ایثار 112
- ط) حلم و بردباری 115
- ی) صبر و شکیبایی 117
- ک) فتوت و جوانمردی 122
- ل) اهتمام به نماز 126
- ن) اهتمام به حق الناس و حقوق مالی دیگران 134
- ص) وفاداری 136
- ع) آزادگی 139
- ض) شهادت 149
- ق) خدادیداری (لقاءالله) 153
- اشاره 158
- شعر 160
- اشاره 160
- الف) شعر حماسی 164
- ب) مدیحه 168
- ج) اشعار عرفانی 169
- د) مرثیه 173
- روضه 180
- سخنرانی و سخنوری 184
- منبر 188
- خوش آوازی 189
- خوش آوازی در مداحی 189
- خوش آوازی در روضه خوانی 196
- موسیقی 197
- اشاره 206
- تعزیه 206
- مؤلفه ها و عناصر تعزیه 213
- سینه زنی 228
- اشاره 234
- گریه 234
- الف) گریه ناشی از علاقه طبیعی انسان به خود و متعلقات خود 235
- ج) گریه ای که از فضیلت طلبی و کمال خواهی ناشی میشود 236
- د) گریه بر مظلوم 236
- نقاشی 240
- پرده خوانی 245
- خوش نویسی و خطاطی 251
- رسانه و جایگاه و رسالت او در میان جامعه اسلامی ما 267
- رسانه و نگاه زیبایی شناسانه به حماسه عاشورا 282
- موضوعات راهبردی: 289
- موضوعات پیشنهادی برای رسانه و برنامه سازان صدا و سیما 289
- راهکارهای برنامه سازی: 290
قدر از طبیعت بکر و ضرب آهنگهای هر روزی زندگی دینی سنتی دورتر میشویم، اهمیت زیبایی، «حتی از منظر به اصطلاح هنری هم» بیشتر میشود؛ چراکه امروزه صورتهای حامل زیبایی، «به مجاری تقریباً گریزناپذیری برای تحقق بخشیدن به امانت معنوی دین» بدل شدهاند.
لذت حاصل از درک زیبایی میتواند نقش روزنهای به سوی شهود حقیقت را ایفا کند و به کار عمق بخشیدن به فضیلت بیاید.(1)
نگاهی به پیشینه توجه به عنصر زیبایی و بحث درباره آن
گرچه برای موضوع «پیشینه توجه به عنصر زیبایی و بحث درباره آن»، تاریخ مدوّنی ارائه شده است، و پیشینه آن را به دوران یونان قدیم می رسانند، نباید از نظر پنهان داشت که توجه به عنصر زیبایی و هنر، و رویکرد زیبایی شناسانه آدمی به پدیده ها ، از آغاز پیدایش انسان، یعنی حضرت آدم7، همراه او بوده است؛ چنان که گفته شده است حضرت آدم7 نخستین شاعر است. حضرت علی7 به این موضوع، این گونه اشاره کرده است:
آنگاه که آدم7 کشته شدن هابیل به دست قابیل را دید، چنین سرود:
تَغَیَّرَتِ الْبِلَادُ وَ مَنْ عَلَیْهَا
فَوَجْهُ الْأَرْضِ مُغَبَرٌّ قَبِیحٌ
تَغَیَّرَ کُلُّ ذِی لَوْنٍ وَ طَعْمٍ
وَ قَلَّ بَشَاشَهُ الْوَجْهِ الْمَلِیحُ
1- [1] . جیمز اس، کاتسینگر، تفرج در باغ حکمت، ترجمه: سید محمدحسین صالحی، برگرفته از صص 182 تا 184؛ نیز، نک: اکبر صیادکوه، مقدمه ای بر نقد زیبایی شناسی سعدی، ص 323؛ ساچیکو موراتا و ویلیام چیتیک، سیمای اسلام، ترجمه: دکتر عبدالرحیم گواهی، صص 662 و 663.