زیبایی شناسی حماسه عاشورا صفحه 35

از اضداد در زندگی افراد بشر، با صفت «زیبا» یاد کرده است.(1) و باز گفته شده است: «اولین مطالعات مدون فلسفی در مورد هنر با ارسطو آغاز شده است».(2)

از میان فیلسوفان یونان باستان، شاید افلاطون مهمترین کسی باشد که در عالم زیباییشناسی باید از او سخن گفت. افلاطون، رساله یا گفتارهایی که ویژه این موضوع باشد، ندارد، اما در فرصتهای متفاوت و زیادی، از زیبایی و هنر سخن به میان آورده است، از جمله در جلد اول از دوره کامل آثار افلاطون و نیز در رساله «ضیافت» یا «مهمانی.»(3) در حقیقت، تقسیم زیبایی به «محسوس» و «معقول» از او آغاز میشود و از این نظر مکتب جمال، نخستین گامهای فکری خود را مدیون اوست. «میتوان افلاطون را از برخی جنبهها، پایهگذار زیباییشناسی فلسفی دانست؛ زیرا او مفاهیمی را گسترش داد که اساس تأملات بعدی در زیبایی شناسی قرار گرفت».(4)

فلسفه امر زیبا از زمان آ.گ. باومگارتن، «استتیک» نام گرفت و از دوره روشنگری به بعد، زیباشناسی در زمره رشته های فلسفه درآمد.(5)

زیبایی جهان هستی و انسان

7 _ 1. زیبایی جهان هستی

جهان هستی در نگاه ما سرشار از حادثه ها، جنگها، سیلها، زلزلهها،

1- [1] . سیمین دانشور، شناخت و تحسین هنر، ص 184.
2- [2] . بریس گات و دومینیک مک آیورلویس، دانش نامه زیبایی شناسی، ص 13.
3- [3] . مقدمه ای بر نقد زیباشناسی سعدی، ص 39.
4- [4] . میرچاه الیاده، فرهنگ و دین، ترجمه: گروه مترجمان، ص 250؛ محمدعلی فروغی، سیر حکمت در اروپا، تصحیح: امیر جلال الدین اعلم، ص 26.
5- [5] . فرهنگ نامه تاریخی مفاهیم فلسفه، ج 1، ص 1.