آفتاب در مصاف: علل و ابعاد حادثه ی عاشورا برگرفته از بیانات حضرت آیت الله العظمی خامنه ای ( مدظله العالی) رهبر معظم انقلاب اسلامی صفحه 310

پسر علی بن ابی طالب علیه السلام ، در همان شهری که پدر بزرگوارش بر مسند خلافت می نشست، سر بریده اش گردانده شد(1) و آب از آب تکان نخورد! از همان شهر آدمهایی به کربلا آمدند،(2) او و اصحاب او را با لب تشنه به شهادت رسانند(3) و حرم امیرالمؤمنین علیه السلام را به اسارت گرفتند!(4)

حرف در این زمینه زیاد است. من یک آیه از قرآن را در پاسخ به این سؤال مطرح میکنم. قرآن جواب ما را داده است. قرآن آن درد را به مسلمین معرفی میکند. آن آیه این است که میفرماید:

«فَخَلَفَ مِنْ بَعْدِهِمْ خَلْفٌ أَضاعُوا الصَّلاهَ وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ فَسَوْفَ یَلْقَوْنَ غَیًّا».(5) دو عامل، عامل اصلی این گمراهی و انحراف عمومی است:

یکی دور شدن از ذکر خدا - که مظهر آن، نماز است- فراموش کردن خدا و معنویّت؛ حساب معنویّت را از زندگی جدا کردن، و توجّه و ذکر و دعا و توسّل و طلب از خدای متعال و توکّل به خدا و محاسبات خدایی را از زندگی کنار گذاشتن.

دوم، «وَ اتَّبَعُوا الشَّهَواتِ»؛ دنبال شهوترانی ها رفتن، دنبال هوسها رفتن، و در یک جمله: دنیاطلبی. به فکر جمع آوری ثروت، جمع آوری مال و التذاذ به شهوات دنیا افتادن؛ اینها را اصل دانستن و آرمانها را فراموش کردن. این، درد اساسی و بزرگ است. ما هم ممکن است به این درد دچار شویم. اگر در جامعه ی اسلامی، آن حالت آرمان خواهی از بین برود یا ضعیف شود؛ هر کس به فکر این باشد که کلاهش را از معرکه در ببرد و از دیگران در دنیا عقب نیفتد؛ اینکه «دیگری جمع کرده

1- . تاریخ الطبری، ج4، ص351؛ الإرشاد، ج2، ص117؛ بحارالأنوار، ج45، ص119.
2- . أنساب الأشراف، ج 3، صص 178-179؛ الإرشاد، ج2، ص 84؛ بحارالأنوار، ج45، ص 319.
3- . الثقات، ج 2، ص 309؛ کامل الزیارات، صص 288-289؛ بحارالأنوار، ج 44، صص 315-318.
4- . الأخبار الطوال، ص 259؛ إعلام الوری، ج 1، ص 470؛ بحارالأنوار، ج45، ص107.
5- . «اما پس از آنان، فرزندان ناشایسته ای روی کار آمدند که نماز را تباه کردند، و از شهوات پیروی نمودند و بزودی (مجازات) گمراهی خود را خواهند دید.» مریم،59.