بازشناسی نهضت عاشورا صفحه 143

صفحه 143

5 ) پایگاه اجتماعی قوی

اما مسأله ی پایگاه اجتماعی قوی، که ابن خلدون آن را برای یزید علیه العنه بیشتر از امام حسین علیه السلام می شناسد و همین پندار را دلیل شکست امام می داند، چیزی است که اگر کسی اندک اطلاعی از تاریخ و موقعیت های قبایل عرب داشته باشد می داند امام حسین علیه السلام ، نه تنها به خاطر انتساب به پیامبر صلی الله علیه و آله (که ابن خلدون آن را نادیده می انگارد و می گوید در روزگار امام حسین علیه السلام عصبیت های جاهلی عود کرده بود و بر شرف دینی که امام علیه السلام از آن برخوردار بوده چربیده بود) که به خاطر همان شوکت اجتماعی عربی و شرافت قومی - به دلیل انتساب به سید بطحا یعنی هاشم بن عبد مناف - بر یزید و دودمان امیه برتری داشته است و در مردم از شوکتی به مراتب بالاتر از یزید برخوردار بوده است. ثانیا چندان هم سخن ابن خلدون درست نمی نماید که بالکل عصبیت دینی رخت بربسته باشد و جای خود را به عصبیت قومی داده باشد.(1) زیرا در همان مجلس ولید، که از امام برای بیعت با یزید دعوت کرده بود، وقتی امام استنکاف نمود و از مجلس بیرون رفت. مروان به ولید گفت: نباید او را رها می کردی یا بیعت می کرد و یا او را می کشتی. ولید برآشفت و رو به مروان کرد و گفت: تو نابودی دین مرا می خواهی؟ به خدا که اگر دنیا و ما فیها را به من بدهند من کشنده ی حسین نیستم. آیا حسین را بکشم که فقط گفته است


1- مقدمه ابن خلدون تونسی، 1410 ه.، انتشارات استقلال، تهران، ص 216 ؛ ابن خلدون می گوید: امام حسین علیه السلام فکر می کرد که شوکت دارد اما واقع امر این بود که عصبیت مضر در قریش بود و عصبیت عبدمناف در بنی امیه، و این را همه ی مردم می دانستند. اما در آغاز اسلام به خاطر حضور وحی موقتا این عصبیت تحت الشعاع قرار گرفت. لیکن پس از چندی که از رحلت پیامبر گذشت دوباره همان عصبیت عود کرد و دودمان مضر از همه بیشتر مطیع بنی امیه شدند. نقدی که بر این دیدگاه وارد است این است که چطور همه ی مردم می دانستند ولی امام حسین علیه السلام از آن غافل بود؟ البته ابن خلدون در نهابت حق را به امام می دهد و می گوید چون این یک تکلیف دینی بود این اشتباه ضرری به آن نمی زند و امام باید همان تکلیف الهی را عمل می نمود و لو بلغ ما بلغ.
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه