بازشناسی نهضت عاشورا صفحه 271

جاهلی عربی است.

تأثیر و نقش بزرگ امام حسین علیه السلام

در چنین وضعیتی، عمل امام حسین علیه السلام ، فرهنگ سازی جدیدی کرد و احیای دین را نمود، تا دوباره بازگشتی به هویت دینی صورت بگیرد. امام حسین علیه السلام با نظر و عمل خودشان، این هویت یابی را از مرحله ی نظریه، به مرحله ی عمل وارد نمودند، و در واقع، عاشورا در تمام حوزه های اخلاقی، فرهنگی و سیاسی حرف داشته است. کل دین، چه از نظر وجود ذهنی و چه از نظر وجود عینی، در عمل ایشان و در وجود ایشان تجلی یافت، لذا پس از آن کوشش های شصت ساله ای که صورت پذیرفته بود تا معارف اسلامی پوشیده شود - نشستن خلیفه به جای خدا و تئوری ظل اللهی، افکار یونانی و مرجئی گری که به صورت شفاهی اش وارد شده بود و بازگشت به سنت های غلط جاهلی و نظام عربی - امام حسین علیه السلام ، با عمل خودشان، همه ی این حرکت ها و فرهنگ ها را شکستند و فرهنگی بدیع و تازه را با روحیه ی بالای عرفانی، الهی، انقلابی و... به وجود آوردند و این تأثیر، تأثیر اندکی نیست که از امام حسین علیه السلام برجای مانده است. افرادی از اهل سنت همچون ابن خلدون می خواستند این مسأله را واژگون تفسیر کنند، ولی حتی او نیز ناگزیر از اعتراف به عظمت و برجستگی عاشورا در برخی از موارد شده است.

می توانیم بگوییم یک نهضت فکری احیاگرانه امروز در کل دنیای اهل سنت به وجود آمده که تأثیرات فرهنگ عاشورا توانسته است این کار سترگ را انجام بدهد و اساسا ما یک نهضت اسلامی شدن را بعد از یک دوره ی صد و پنجاه یا دویست ساله، پس از تضعیف عثمانی ها و صفوی ها از قرن هفدهم میلادی تا قرن نوزدهم میلادی، که یک انحطاط وحشتناک در جهان اسلام روی داد، شاهد هستیم، که در این نهضت اسلامی شدنِ مهم، نهضت عاشورا، سهمی بسیار بزرگ و قابل توجه دارد.