بازشناسی نهضت عاشورا صفحه 5

اندازه با چالش های گوناگون پیچیده تری روبرو گردیده است.

حادثه ی بی نظیر قیام امام حسین علیه السلام در تاریخ اسلام به دلیل ویژگی های منحصر به فرد خود، به لحاظ شرایط زمانی و مکانی، عِده و عُده ی طرف مقابل، جناح های متخاصم، هویّت دینی، سیاسی و مردمی، نبرد بی همانند فراعصری و فراملی، ماهیت فراموش ناشدنی و جاودانگی و درآمیختن آن با سراسر وجود اقیانوس عظیم توده های بی شمار مردم در طول تاریخ حیات فردی و جمعی خویش، به عنوان بزرگ ترین موضوع بحث زمان در هر عصری، صدر جدول کاوش ها، تفسیرها و گفتمان های متقابل را به خود اختصاص داده است.

پرداختن به همه ی این دیدگاه های گوناگون و تفسیرهای متفاوت مجال بیشتری را طلب می کند؛ از این رو، در این گفتار تنها، به بیان اجمالی چند دیدگاه رایج و یک جمع بندی کوتاه بسنده می کنیم.

دیدگاه هایی که در این گفتار مورد ارزیابی قرار می گیرند، عبارتند از:

الف - کسانی که هدف قیام کربلا را تنها شفاعت از امت می دانند.

ب - گروهی که معتقدند واقعه ی روز عاشورا، دعوا بر سر قدرت بوده است.

ج - عده ای که برآنند قیام امام حسین علیه السلام به منظور براندازی نظام حاکم و تشکیل حکومت اسلامی صورت گرفته است.

د - دسته ای که برای قیام صبغه ای دموکراتیک باور دارند.

ه - گروهی که قائل اند حرکت امام حسین علیه السلام قیامی الهی در دفاع از کیان اسلام بوده است.

الف - قیام برای شفاعت امت

گروهی بر این باورند که قیام اباعبداللّه علیه السلام برنامه ای است از پیش تعیین شده، منحصر به شخص معصوم و با هدف شفاعت از همه ی گناهکارانی که نام شیعه را بر خود نهاده اند. شهید مطهری قدس سره درباره ی این برداشت می گوید: