- مقدّمه مترجم 1
- مقدّمه مؤلف 3
- اشاره 6
- بخش اوّل: مقدّمه 6
- کلمه عاشورا در لغت عرب: 6
- عاشورا و ریشههای روائی آن: 8
- آراء فقهای امامیّه 11
- اشاره 11
- آیا به روز نهم محرم عاشورا میگویند یا به روز دهم: 11
- آراء اهل سنّت: 12
- روزه عاشورا قبل از نزول روزه ماه رمضان چه حکمی داشت؟ 12
- اشاره 13
- آراء فقهای امامیّه: 13
- آراء فقهاء اهل سنّت: 14
- آیا پیامبر اکرم روزههای یهود را تائید میکرد؟ 15
- اشاره 16
- نقد: 16
- آیا یهود در روز عاشورا روزه میگرفتند: 17
- اشاره 24
- بخش دوّم: حکم شرعی روزه عاشورا 24
- اشاره 25
- حکم شرعی روزۀ گرفتن در روز عاشورا چیست؟ 25
- روایات منقوله از طرق امامیّه که مفادشان نهی از روزۀ عاشورا دارد: 26
- [1- روایات منقوله از طرق امامیّه] 26
- [الف روایت من لا یحضره الفقیه] 26
- [ب روایت زرارة] 26
- [ج روایت نجبة بن حارث عطار] 27
- [د روایت ابان از عبد الملک از ابا عبد الله علیه السلام] 28
- اشاره 28
- تحقیق در سند روایت: 29
- [ه روایت جعفر بن عیسی از امام رضا علیه السلام] 30
- اشاره 30
- مناقشه در سند 31
- سخنی از قطیفی: 32
- [ل- روایت عبید بن زراره] 33
- [خ- روایت از امالی طوسی] 33
- [ی روایت عبد اللّه بن سنان] 34
- [ق- روایت سعید بن مسیّب از سعد] 35
- پاورقیها: 35
- اشاره 40
- تحقیق در روایاتی که از روزۀ روز عاشورا منع نمودهاند: 40
- نقد مرحوم علامه خوئی حول روایت مصباح: 43
- اما روایاتی که از طرق امامیه نقل شده و دلالت بر جواز روزه عاشورا دارد: 44
- [1- روایت ابی همّام از ابی الحسن علیه السلام] 44
- [3- روایت کثیر النواء از ابو جعفر علیه السلام] 45
- اشاره 45
- [2- روایت عبید اللّه بن میمون قدّاح از ابی جعفر از پدرش علیهما السلام] 45
- کثیر النواء کیست؟ 46
- [4- روایت مسعدة بن صدقه] 46
- [6 روایت زهری از علی بن الحسین علیهما السلام] 47
- [5- روایت حفص بن غیاث] 47
- [7- رایت جعفریّات] 48
- [9- روایت صدوق] 49
- [8- روایت ابن عباس] 49
- [10- روایت فقه الرضاء] 50
- [11- روایت دعائم الاسلام] 50
- [پاورقیها: 52
- امّا روایات: 58
- [1- روایت سالم از پدرش] 58
- اشاره 58
- 2- روایاتی که دربارۀ روزه روز عاشورا از طرق اهل سنّت نقل شده است: 58
- [2- روایت عروة بن زبیر از عایشه] 59
- [3- روایت هشام بن عروة از پدرش از عایشه] 59
- اشاره 59
- آراء و توضیحاتی در مورد حدیث: 60
- نقد سندی: 60
- [5- روایت حمید بن عبد الرحمن بن عوف] 63
- نقدی بر دلالت و سند حدیث: 64
- اشاره 64
- [6- روایت ابن عباس] 64
- [7- روایت ابو موسی] 66
- [8- روایت ابن عباس] 67
- اما نقد سندی: 68
- امّا نقد دلالی: 68
- اشاره 68
- [9- روایت عبد اللّه بن مسعود] 69
- [10- روایت عروة از عایشه] 70
- [11- روایت سلمة بن الاکوع] 71
- [13- روایت اسود بن یزید] 72
- [12- روایت ابی قتاده] 72
- [14- روایت جابر بن سمرة] 73
- [16- دستور عمر بن خطاب به روزه عاشورا] 73
- [15- روایت قیس بن سعد بن عباده] 73
- [17- روایت عبد الله بن عباس] 74
- نقد سندی: 75
- اشاره 75
- [18- روایت ابن عباس از رسول خدا ص] 75
- [19- روایت عبد اللّه بن عمر] 75
- [20- روایت ابن عمر که وی از رسول خدا ص] 76
- [22- روایت از بعضی از زنان پیامبر- ص] 76
- [21- روایت ابن عبّاس] 76
- [25- دستور پیامبر صلّی اللّه علیه و اله و سلّم به روزه روز عاشورا] 77
- [24- ایضا از ابن عبّاس] 77
- [23- ابن عباس بدون اسناد به پیامبر- ص] 77
- [26- فتوای علی ع به روزه روز عاشورا] 77
- [27- عمار و روزه روز عاشورا] 78
- [28- روایت ابو سعید خدری] 78
- [30- روایت عبد اللّه بن عمر از رسول خدا- ص] 79
- [29- روایت دختر رزینة خادمۀ رسول خدا ص] 79
- [31- روایت صاحب لئالی مرفوعا از ابن عباس مرفوعا] 81
- پاورقیها: 81
- بخش سوّم [نقل نظریات فقهاء امامیّه و اهل سنّت] 90
- اشاره 90
- دلیل کسانی که قائل به حرمت روزه روز عاشورا هستند: 96
- قائلین به استحباب روزۀ روز عاشورا: 97
- استحباب روزه روز عاشورا بر وجه اندوه و ناراحتی: 98
- سخنان کسانی که قائل به کراهت روزۀ روز عاشورا هستند 110
- آراء فقهاء اهل سنّت: 111
- اشاره 120
- بخش چهارم: دروغها و دیدگاهها 120
- برخورد اهل بیت علیهم السّلام با اینگونه از سخنان دروغین: 130
- اصرار بر یک مطلب باطل: 136
- عاشورا عید امویها 139
- معاویه عاشورا را روز عید اعلان نمود. 143
- وظایف مؤمنین در شب و روز عاشورا: 144
- [اما در شب عاشورا] 145
- 1- زیارت حسین علیه السلام در شب و روز عاشورا: 145
- اشاره 145
- اما فضیلت احیاء شب عاشورا: 147
- اشاره 147
- 2- احیاء شب عاشورا به جهت همدردی با اهل بیت علیهم السّلام: 147
- امّا روز عاشورا: که دارای اعمال و تکالیفی هست که به بعضی از آن اشاره مینمائیم. 148
- 1- اظهار حزن و اندوه: 148
- 2- برپائی عزا: 149
- 5- نفرین در حق ظالمین: 150
- 3- دست برداشتن از کارهای شخصی: 150
- 4- امساک از طعام: 150
- 6- دعاء به فرج: 151
- 8- پوشیدن لباس سیاه: 152
- 7- زیارت شهداء در روز عاشورا: 152
- پاورقیها: 153
روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 196
ما- امامیّه- نسبت داده است نمیباشد. بلکه علت حرمت این است که: روزۀ روز عاشورا به ادعای برکت داشتن این روز از بدعتهای امویها میباشد. چرا که آنان به قصد شکر بر کشتهشدن حسین- علیه السلام- که نور چشم رسول خدا بود و آقای جوانان بهشت میباشد، روزه میگیرند. لذا، روزۀ آنان به این قصد میباشد.
و اجر روزه گیرنده در این روز، برگردن یزید بن معاویه و ابن مرجانه که زنازاده پسر زنازاده بود- و بر سایر قاتلین حسین- که بر آنان هزاران لعنت و عذاب دردناک باد- میباشد. و به یقین بهرۀ روزه گیرنده روز عاشورا به قصد فوق، همان بهره، بدعت گذارندهگان روزه در این روز که آتش است- ان شاء اللّه، هست مؤلف: جیلانی را سخنی از ذهبی که در مورد وی گفته است کفایت میکند: ذهبی مینویسد:
شیخ عبد القادر … بر اوست در بعضی از گفتهها و ادّعاهایش، مأخذ ذکر نماید.
و اللّه الموعد!؟ (45)
اما اینکه جیلانی گفته: اگر روز عاشورا روز مصیبت و ناراحتی بود، صحابه و تابعین این کار را انجام میدادند، سخنی به گزاف بر زبان رانده است. چرا که ما روایات مختلفی را متعرّض شدیم که مفاد این روایات آن است که اهل بیت علیهم السّلام،
روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 197
این روز را روز حزن و عزا، اتّخاذ نمودند و به مسلمین دستور دادند که عاشورا را روز عزاء و گریه … قرار دهند. و در این موضوع حموی (46) و طریحی (47) روایاتی را نقل کردهاند که خواننده میتواند به کلماتشان مراجعه نماید.
عاشورا عید امویها
از لابهلای تاریخ و از تصریحات وقایعنگاران بدست میآید که، برگزاری جشنها در روز عاشورا مثل عید، روز شادی و شادمانی از بدعتهای اوباش بنی امیّه و کارگزاران آنها مثل حجاج بن یوسف- لعنة اللّه علیه- و همفکرانشان از قبیل حاکمان بنی ایّوب، میباشد. همچنانکه به این جریان مقریزی در الخطط و ابو ریحان بیرونی در الاثار الباقیه، تصریح نمودند که بنی امیّه- لعنة اللّه علیه- در این روز لباس جدید میپوشیدند و خود را آراسته و سرمه به چشم میکشیدند. و به همدیگر تبریک میگفتند … و تا حکومت آنان برقرار بود، اینگونه از مراسم اجرا میشد … و حتی با زوال سلطنت آنها، آثار جشنهای روز عاشورا تا به امروز در بعضی از بلاد اسلامی باقی مانده است- بعضی دیگر اضافه کردند که: بنی امیّه روز اوّل ماه صفر را برای خود عید قرار میدادند چرا که در این روز، سر حسین- علیه السلام. را به شام آوردند، (48) 1- ابو ریحان مینویسد: مردم روز عاشورا را بزرگ میشمردند، تا اینکه شهادت حسین بن علی بن ابیطالب و اصحاب وی، در این روز، به وقوع پیوست، که بر حسین و یارانش