- مقدّمه مترجم 1
- مقدّمه مؤلف 3
- اشاره 6
- بخش اوّل: مقدّمه 6
- کلمه عاشورا در لغت عرب: 6
- عاشورا و ریشههای روائی آن: 8
- آراء فقهای امامیّه 11
- اشاره 11
- آیا به روز نهم محرم عاشورا میگویند یا به روز دهم: 11
- روزه عاشورا قبل از نزول روزه ماه رمضان چه حکمی داشت؟ 12
- آراء اهل سنّت: 12
- آراء فقهای امامیّه: 13
- اشاره 13
- آراء فقهاء اهل سنّت: 14
- آیا پیامبر اکرم روزههای یهود را تائید میکرد؟ 15
- نقد: 16
- اشاره 16
- آیا یهود در روز عاشورا روزه میگرفتند: 17
- اشاره 24
- بخش دوّم: حکم شرعی روزه عاشورا 24
- حکم شرعی روزۀ گرفتن در روز عاشورا چیست؟ 25
- اشاره 25
- روایات منقوله از طرق امامیّه که مفادشان نهی از روزۀ عاشورا دارد: 26
- [ب روایت زرارة] 26
- [1- روایات منقوله از طرق امامیّه] 26
- [الف روایت من لا یحضره الفقیه] 26
- [ج روایت نجبة بن حارث عطار] 27
- اشاره 28
- [د روایت ابان از عبد الملک از ابا عبد الله علیه السلام] 28
- تحقیق در سند روایت: 29
- اشاره 30
- [ه روایت جعفر بن عیسی از امام رضا علیه السلام] 30
- مناقشه در سند 31
- سخنی از قطیفی: 32
- [ل- روایت عبید بن زراره] 33
- [خ- روایت از امالی طوسی] 33
- [ی روایت عبد اللّه بن سنان] 34
- پاورقیها: 35
- [ق- روایت سعید بن مسیّب از سعد] 35
- تحقیق در روایاتی که از روزۀ روز عاشورا منع نمودهاند: 40
- اشاره 40
- نقد مرحوم علامه خوئی حول روایت مصباح: 43
- [1- روایت ابی همّام از ابی الحسن علیه السلام] 44
- اما روایاتی که از طرق امامیه نقل شده و دلالت بر جواز روزه عاشورا دارد: 44
- اشاره 45
- [2- روایت عبید اللّه بن میمون قدّاح از ابی جعفر از پدرش علیهما السلام] 45
- [3- روایت کثیر النواء از ابو جعفر علیه السلام] 45
- [4- روایت مسعدة بن صدقه] 46
- کثیر النواء کیست؟ 46
- [5- روایت حفص بن غیاث] 47
- [6 روایت زهری از علی بن الحسین علیهما السلام] 47
- [7- رایت جعفریّات] 48
- [9- روایت صدوق] 49
- [8- روایت ابن عباس] 49
- [10- روایت فقه الرضاء] 50
- [11- روایت دعائم الاسلام] 50
- [پاورقیها: 52
- [1- روایت سالم از پدرش] 58
- امّا روایات: 58
- اشاره 58
- 2- روایاتی که دربارۀ روزه روز عاشورا از طرق اهل سنّت نقل شده است: 58
- [2- روایت عروة بن زبیر از عایشه] 59
- اشاره 59
- [3- روایت هشام بن عروة از پدرش از عایشه] 59
- آراء و توضیحاتی در مورد حدیث: 60
- نقد سندی: 60
- [5- روایت حمید بن عبد الرحمن بن عوف] 63
- [6- روایت ابن عباس] 64
- نقدی بر دلالت و سند حدیث: 64
- اشاره 64
- [7- روایت ابو موسی] 66
- [8- روایت ابن عباس] 67
- اما نقد سندی: 68
- اشاره 68
- امّا نقد دلالی: 68
- [9- روایت عبد اللّه بن مسعود] 69
- [10- روایت عروة از عایشه] 70
- [11- روایت سلمة بن الاکوع] 71
- [13- روایت اسود بن یزید] 72
- [12- روایت ابی قتاده] 72
- [14- روایت جابر بن سمرة] 73
- [15- روایت قیس بن سعد بن عباده] 73
- [16- دستور عمر بن خطاب به روزه عاشورا] 73
- [17- روایت عبد الله بن عباس] 74
- [18- روایت ابن عباس از رسول خدا ص] 75
- [19- روایت عبد اللّه بن عمر] 75
- نقد سندی: 75
- اشاره 75
- [22- روایت از بعضی از زنان پیامبر- ص] 76
- [20- روایت ابن عمر که وی از رسول خدا ص] 76
- [21- روایت ابن عبّاس] 76
- [25- دستور پیامبر صلّی اللّه علیه و اله و سلّم به روزه روز عاشورا] 77
- [26- فتوای علی ع به روزه روز عاشورا] 77
- [24- ایضا از ابن عبّاس] 77
- [23- ابن عباس بدون اسناد به پیامبر- ص] 77
- [27- عمار و روزه روز عاشورا] 78
- [28- روایت ابو سعید خدری] 78
- [30- روایت عبد اللّه بن عمر از رسول خدا- ص] 79
- [29- روایت دختر رزینة خادمۀ رسول خدا ص] 79
- [31- روایت صاحب لئالی مرفوعا از ابن عباس مرفوعا] 81
- پاورقیها: 81
- اشاره 90
- بخش سوّم [نقل نظریات فقهاء امامیّه و اهل سنّت] 90
- دلیل کسانی که قائل به حرمت روزه روز عاشورا هستند: 96
- قائلین به استحباب روزۀ روز عاشورا: 97
- استحباب روزه روز عاشورا بر وجه اندوه و ناراحتی: 98
- سخنان کسانی که قائل به کراهت روزۀ روز عاشورا هستند 110
- آراء فقهاء اهل سنّت: 111
- اشاره 120
- بخش چهارم: دروغها و دیدگاهها 120
- برخورد اهل بیت علیهم السّلام با اینگونه از سخنان دروغین: 130
- اصرار بر یک مطلب باطل: 136
- عاشورا عید امویها 139
- معاویه عاشورا را روز عید اعلان نمود. 143
- وظایف مؤمنین در شب و روز عاشورا: 144
- 1- زیارت حسین علیه السلام در شب و روز عاشورا: 145
- اشاره 145
- [اما در شب عاشورا] 145
- اشاره 147
- اما فضیلت احیاء شب عاشورا: 147
- 2- احیاء شب عاشورا به جهت همدردی با اهل بیت علیهم السّلام: 147
- امّا روز عاشورا: که دارای اعمال و تکالیفی هست که به بعضی از آن اشاره مینمائیم. 148
- 1- اظهار حزن و اندوه: 148
- 2- برپائی عزا: 149
- 3- دست برداشتن از کارهای شخصی: 150
- 4- امساک از طعام: 150
- 5- نفرین در حق ظالمین: 150
- 6- دعاء به فرج: 151
- 8- پوشیدن لباس سیاه: 152
- 7- زیارت شهداء در روز عاشورا: 152
- پاورقیها: 153
لذا، خبرهائی که محمد بن سنان نقل کرده و هیچگونه دلالتی بر غلوّ و تخلیط نداشته باشد، معتبر است. و این روایت نیز چون آثار غلو و تخلیط را ندارد، و حتی بواسطه روایات دیگر تائید شده است، مانعی از اخذ به این حدیث و عمل بر طبقش نمیبینیم.
امّا اگر بگوئید ضعف حدیث بخاطر وجود فردی بنام ابان هست، در جواب باید گفت:
منظور از ابان، یا ابان بن تغلب است و یا ابان بن عثمان یا ابان بن عبد الملک میباشد، (18)
روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 41
امّا ابان بن تغلب که هیچگونه شکی در وثاقت و جلالت این مرد بزرگ نیست. امّا ابان بن عثمان: شیخ رحمة اللّه علیه او را در کتاب کشّی جزء شش تنی قرار داد که اصحاب اجماع بر تصحیح ما یصحّ عنهم دارند، (19) امّا ابان بن عبد الملک، که مرحوم مامقانی او را (20) نیکو حال معرفی نموده است، پس روایت هیچگونه مشکل سندی ندارد. فتأمل.
[ه روایت جعفر بن عیسی از امام رضا علیه السلام]
اشاره
ه: کافی از: حسن بن علی هاشمی و از محمد بن عیسی بن عبید نقل کرده که محمد بن عیسی از جعفر بن عیسی (برادرش) نقل نموده که از امام رضا علیه السلام در مورد روزۀ عاشورا و آنچه که مردم در این رابطه میگویند سئوال نمودم. حضرت فرمودند: آیا از روزۀ ابن مرجانه، از من سئوال میکنی؟ عاشورا روزی هست که حرامزادهگان آل زیاد به خاطر یمن کشتن حسین- روزه گرفتند. در حالی که این روز را آل محمد و اهل اسلام، فاجعهآمیز و مصیبت بار و نحس میدانند و روزی هست که اهل اسلام آن را نامیمون دانسته و در آن روز روزه نمیگیرند و تبرک به آن نمیجویند. و روز دوشنبه، روز نحسی هست که خداوند عز و جل در این روز، جان نبی اکرم را ستاند و در همین روز آل محمّد دچار مصیبت شدند (21). و ما این روز را نامیمون و نحس میدانیم و ابن مرجانه این روز را با برکت میداند و ال محمّد آن را بد یمن میشمارد. پس هرکس در این روز روزه بگیرد یا تبرک جوید، خداوند تبارک و تعالی را
روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 42
با قلبی مسخ شده، ملاقات میکند و خداوند او را با کسانی که روزه گرفتن در چنین روزی را سنّت قرار دادند و به آن تبرّک جستند، محشور میگرداند. (22)