روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی صفحه 74

[17- روایت عبد الله بن عباس]

17- ابو داود: برای ما سلیمان بن داود مهری حدیث نمود. حدیث نمود برای ما وهب.

خبر نقل کرد برای من یحیی بن ایوب که اسماعیل بن امیّه قرشی، برایش روایتی نقل کرد که از ابو غطفان شنید که می‌گفت: از عبد الله بن عباس شنیدم که می‌گوید:

روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 99

هنگامی که پیامبر- صلّی اللّه علیه و اله و سلّم در روز عاشورا روزه گرفتند، به ما دستور دادند که در این روز روزه بگیرید. اصحاب گفتند: ای رسول خدا- صلّی اللّه علیه و اله و سلّم. این روزی هست که یهود و نصارای آن را بزرگ می‌شمارند. رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم فرمودند، پس بنابراین سال آینده، نهم را روزه می‌گیریم، سال آینده هنوز نیامده بود که رسول خدا صلّی اللّه علیه و اله و سلّم، دار فانی را وداع گفتند. (59)

نقد دلالی:

مؤلّف: مفاد روایت آن است که پیامبر صلّی اللّه علیه و اله و سلّم، دستور به روزه عاشورا می‌دادند و می‌خواستند در سال بعد، روز نهم روزه بگیرند که اجل مهلت نداد. در حالی که این مفاد، با آنچه که در سنن وارد شده که حضرت بعد از نزول روزه رمضان، دیگر امر و نهی نسبت به روزه روز عاشورا نداشتند. (60) و نیز با آنچه که بخاری از عایشه نقل نمود، در تضّاد است، عایشه می‌گوید: روزه عاشورا را بعد از وجوب روزه رمضان، ترک شد. و نیز با روایتی که می‌گفت، رسول خدا- صلّی اللّه علیه و اله و سلّم، هیچ‌گاه روز عاشورا روزه نمی‌گرفت منافات دارد. علاوه بر آن، مشخص نیست که نصاری، این روز را بزرگ می‌شمردند.

اما مناقشه در سند: در سند یحیی بن ایوب که همان ابو العبّاس غافقی مصری باشد، قرار دارد. که از ابن حنبل نقل شده که وی، بد حافظه بود. و از ابو حاتم منقول است که به

روزه عاشورا سنتی نبوی یا بدعتی اموی، ص: 100

احادیث یحیی بن ایّوب، احتجاج نمی‌کرد و نسائی در مورد او می‌گوید: او فردی قوی نیست ذهبی می‌نویسد: یحیی بن ایّوب، چیزهای عجیب و غریبی نقل کرده است که صاحبان صحاح از اینکه در کتابشان نقل کنند، خودداری می‌نمودند. (61)