- فرزند، پاره تن انسان 1
- حق فرزند 1
- تربيت از ديدگاه امام سجاد علیه السلام (1) 1
- فرزندان مايه افتخار يا ذلت والدين 1
- اشاره 1
- نماياندن آثار اعمال نيك به فرزند 2
- شيوه ايفاي مسؤوليت 2
- محورهاي مسؤوليت 2
- مسؤوليت والدين 2
- پاداش و كيفر مسؤوليت 2
- استمداد از پروردگار در تربيت 3
- اشاره 3
- بهرهگيري از استعدادهاي فرزند در تربيت 3
- حق خردسال 3
- نظارت بر رفتار فرزند 3
- تربيت كودك 4
- مهرباني 4
- تعليم و آموزش كودك 4
- خطا پوشي و تغافل 4
- عفو 4
- امام سجاد علیه السلام و تربيت فرزند (3) 5
- رفق و ملاطفت با كودك 5
- مدارا با كودك 5
- ترك لجاجت با كودك 5
- كودكان فقراي درگاه بزرگسالان 5
- تربيت شيوه عملي 6
- تربيت به شيوه الگويي 6
- آموزش احترام به بزرگترها 6
- همراهي در محكمه قضاوت 6
- پاورقي 7
- كلاس درس عذرخواهي 7
- تربيت به شيوه موعظه 7
- همراهي در حمام 7
تربيت از ديدگاه امام سجاد علیه السلام (1)
اشاره
امام ساجدان علي بن الحسين (ع) در رساله جامع حقوقي خود، كه سند پر افتخار و گران سنگ معارف ناب شيعي است، به بيان حقوق مختلفي كه بر عهده فرد مسلمان است، مي‌پردازد. آن بزرگوار حقوق فرزندان و خردسالان را در كانون توجه خويش قرار داده، والدين را با مسؤوليت خطيرشان آشنا مي‌سازد. حساسيت و ظرافت موضوع، امام ساجدان را بر آن داشت تا در منشور حقوقي‌اش دو بخش را، با عنوان‌هاي «حق الولد» و «حق الصغير»، به حقوق فرزندان و خردسالان اختصاص داده، راهنماي تربيتي والدين باشد و شيوه‌هاي مطمئن و ره توشه‌هاي تربيتي ماندگار را فرا روي آنان قرار دهد. اين مقاله بر آن است تا، ضمن نقل متن كلام نوراني امام(ع) در دو بخش «حق الوالد» و «حق خردسال»، در حد بضاعت نگارنده به توضيح و تبيين آن بپردازد.
حق فرزند
اشاره
«واما حق الولدك فتعلم انه منك و مضاف اليك في عاجل الدنيا بخيره و شره و انك مسئول عما وليته من حسن الادب و الدلالة علي ربه و المعونة له علي طاعته فيك و في نفسه فمثاب علي ذالك و معاقب، فافعل في امره عمل المتزين بحسن اثره عليه في عاجل الدنيا المعذر الي ربه فيما بينك و بينه بحسن القيام عليه و الاخذ منه و لاقوة الا بالله.» اين سخن حاوي نكات مهم تربيتي است كه به برخي از آنها اشاره مي‌شود:
فرزند، پاره تن انسان
فتعلم انه منك... امام سجاد(ع) در اين بخش از سخنانش فرزند را جزئي از وجود انسان و پاره تن او مي‌خواند. بديهي است كه انسان، بطور فطري، خود و اشيا و امور وابسته به خود را دوست دارد، در راه نگهداري‌اش فداكاري مي‌كند و در مسير رشد و تعالي‌اش مي‌كوشد. اين حقيقت كه فرزند وابسته به انسان جزئي از وجود اوست، مسؤوليت‌سنگين والدين و لزوم عنايت پيوسته به تربيت و رشد فرزندان را يادآوري مي‌كند.