حدیث بندگی صفحه 394

و بگوید: یَا حَسْرَتَا عَلَی مَا فَرَّطْتُ فِی جَنْبِ اللَّهِ(1) ای وای بر من از آنچه را که در کنار خدا از گناه و معصیت که مرتکب شدم.

خشم

اللَّهُمَّ إِنیِّ أَعُوذُ بِکَ ...سَوْرَهِ الْغَضَبِ(2)

خدایا به تو پناه می برم از تندی خشم

اَللَّهُمَّ.....حَلِّنِی بِحِلْیَهِ الصَّالِحِینَ.... وَ کَظْمِ الغَیْظِ، وَ إِطْفَاءِ النَّائِرَهِ(3) غضب عبارت است از

خدایا مرا به زیور انسان های صالح بیارای و توفیق فرو بردن خشم و خاموش کردن آتش نزاع و فتنه را به من عنایت کن.

راغب در مفردات می گوید:اَلغَضَبُ تَورانُ دَمِ القَلبِ ارادَهَ الاِنتِقامِ غضب عبارت است از انقلاب و دگرگونی خون قلب که اراده گرفتن انتقام را همراه دارد.

انسان در بحران خشم و شعله ور شدن غضب قوه عضلانی را از دست داده و کارهای غیر منطقی و خشن انجام می دهد و جالب است که پس از فروکش شدن خشم به خود می آید و اظهار ندامت و پشیمانی می کند. مردی از رسول الله صلی الله علیه و آله وسلم درخواست موعظه و نصیحت کرد؟ فرمود: لا تَغضَب عصبانی نشو آن مرد در فکر فرو رفت که این چه سفارشی بود که آن بزرگوار در یک جمله فرمود. در همین لحظه که او فکر می کرد پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم فرمود:

فَاِذا الغَضَبُ یَجمَعُ الشَّرَّ کُلُّهُ (4)

برای آنکه غضب همه بدی ها را در خود دارد.

پس خشم کلید همه بدی هاست زیرا احتمال دارد که آدم عصبانی و غضبناک می رود که هرکار خلاف و غیرمعقول را انجام دهد.

1- زمر 56
2- دعای هشتم صحیفه
3- دعای بیستم صحیفه
4- میزان الحکمه ج7ص230