- پیشگفتار 1
- مقدمه 2
- ولادت علی بن الحسین علیه السلام 3
- فصل اول: اجمالی از ولادت تا شهادت 3
- کنیه و القاب 4
- مکان ولادت 4
- همسر و فرزندان 7
- رسالت دینی و اجتماعی امام سجاد (ع) 11
- شهادت 11
- مدفن علی بن الحسین (ع) 12
- دوران امامت 13
- امامت علی بن الحسین - علیه السلام - 13
- تصریح پیامبر اکرم - صلی الله علیه وآله - 14
- دلایل امامت علی بن الحسین - علیه السلام - 14
- حدیث لوح 15
- تصریح علی بن ابی طالب - علیه السلام - 16
- تصریح حسین بن علی (ع) 16
- منحرفان از خط امامت راستین 17
- فرقه کیسانیه 18
- شخصیت محمد حنفیه 19
- محمد حنفیه و مساله امامت 19
- محمد حنفیه و رخداد عاشورا 23
- چگونگی پیدایش کیسانیه 24
- زمینه سیاس - اجتماعی پیداش (کیسانیه) 25
- مختار و کیسانیه 28
- تمایز قیام توابین و قیام مختار 30
- روایاتی در مدح مختار 31
- عقیده مختار درباره امامت علی بن الحسین (ع) 31
- روایاتی در مذمت مختار 34
- شخصیت مختار در نگاه امامیه 35
- انگیزه های سیاسی در شکل گیری کیسانیه 36
- فصل دوم: شخصیت معنوی و اجتماعی امام سجاد - علیه السلام 37
- امام سجاد (ع) در محراب عبادت و معنویت 37
- امام سجاد - علیه السلام - در آستانه نماز 39
- نماز امام سجاد (ع)، ابلاغگر پیام شهیدان 40
- علی بن حسین، سید الساجدین 40
- محو در جمال پروردگار 42
- علی بن الحسین (ع) واهتمام به حج 42
- رسیدگی به نیازمندان و تهیدستان 43
- کمک به محرومان، در نهان 44
- عفو و گذشت، در روابط اجتماعی 47
- تلاش در آزادی بردگان 49
- امام سجاد - علیه السلام -، از دیدگاه دیگران 51
- حماسه فرزدق 54
- شخصیت فرزدق 56
- متن قصیده فرزدق 58
- پیامهای قصیده فرزدق 63
- توضیح 64
- انگیزه فرزدق 64
- حماسه فرزدق، ثبت در دیوان ادب 65
- تحلیلی بر قصیده فرزدق 80
- نقد شبهات 81
- فصل سوم: زندگی سیاسی امام سجاد - علیه السلام - 83
- زندگی سیاسی امام سجاد - علیه السلام - 83
- ایفای مسئولیت، در اوج دشواریها 85
- از کربلا تا کوفه 86
- ورود به شهر کوفه 89
- سخنان آتشین امام سجاد با کوفیان 89
- در مجلس عبیدالله بن زیاد 97
- از کوفه تا شهر شام 100
- خط سیر قافله اسیران 101
- گذاری غمبار از شهر بعلبک 104
- ورود به شام، دشوارترین لحظه ها 107
- نخستین طنین حق در گوش شامیان 108
- خطبه علی بن الحسین - علیه السلام - 120
- بازتاب خطبه امام سجاد - علیه السلام - 125
- خطبه امام سجاد - علیه السلام - در آستانه ورود به مدینه 127
- امام سجاد - علیه السلام -، پس از واقعه کربلا 132
- موضع امام سجاد در برابر حکومتها 134
- اهتمام به امر به معروف و نهی از منکر 136
- افشاگری علیه دستگاه امویان 136
- ترغیب به جهاد و شهادت 137
- رهنمود به مبارزه پنهانی با جباران 138
- تشویق به شکیبایی و راز داری 139
- جهاد یا حج؟ 140
- زندگی امام سجاد؛ در ادامه خلافت یزید 141
- واقعه اسفبار حره 142
- امام سجاد در واقعه حره 146
- تحلیلهای نادرست! 148
- دومین تحلیل نادرست! 149
- امام سجاد، پناهگاه اهل مدینه 150
- یزید و هجوم به مکه 152
- فتنه عبدالله بن زبیر 153
- موضع امام سجاد در برابر ابن زبیر 155
- دوران معاویه بن یزید 158
- دوران مروان بن حکم 160
- انحطاط دینی و سیاسی مردم 161
- دوران عبدالملک مروان 162
- برخوردهای امام سجاد - علیه السلام - با عبدالملک 1- امام باقر - علیه السلام - یکی از برخوردهای امام سجاد - علیه السلام - با عبدالملک مروان را بازگو کرده می فرماید: 164
- دوران ولید بن عبدالملک 169
- عمر بن عبدالعزیز و آینده او از نظر امام سجاد علیه السلام 170
- شیوه امام در افشاگری علیه حاکمان ناصالح 172
- فصل چهارم: شخصیت علمی امام سجاد علیه السلام 173
- علم و دانش امام سجاد (ع) 173
- احکام و مسایل فقهی 175
- امام سجاد علیه السلام سرور فقیهان 176
- اسرار و دانشهای مکتوم 177
- اصحاب امام سجاد - علیه السلام - 180
- ممتازترین اصحاب امام سجاد - علیه السلام - 199
- یحیی بن ام الطویل 200
- ویژگیهایی از زندگی اصحاب امام سجاد - علیه السلام - 200
- سعید بن جبیر 201
- رشید هجری 204
- ابوخالد کابلی 206
- جابرن عبدالله انصاری 207
- سعید بن مسیب 207
- عامر بن واثله کنانی 209
- ابو حمزه ثمالی 210
- فقیهان اصحاب امام سجاد - علیه السلام - 213
- هشدار امام سجاد - علیه السلام - به عالمان 214
- نامه امام سجاد - علیه السلام - به محمد بن مسلم زهری 215
- مسئولیت عالمان 216
- همدمی باظالمان، جرمی بزرگ 216
- عالمان درباری اصلیلترین تکیه گاه ظالمان 217
- هشدار به عالمان دنیاگرا! 218
- لزوم توجه به انگیزه هوادارن 219
- راه نجات و بازگشت 220
- فصل پنجم: جلوه هایی از درسهای امام سجاد - علیه السلام - 221
- رساله حقوق 221
- جلوه هایی از درسهای امام سجاد - علیه السلام 221
- حقوق الهی، پایه همه حقوق فردی و اجتماعی 223
- متن رساله حقوق 223
- فراگیری و گستردگی دامنه حقوق 224
- فهرست حقوق اجتماعی 225
- حقوق در قلمرو کردار 229
- حقوق پیشوایان و مدیران 231
- حقوق رعیت و عناصر تحت سرپرستی 232
- حقوق خویشاوندان 235
- حق شریک 240
- حقوق طلبکاران 241
- حق معاشران 241
- حق داراییها و امکانات مادی 241
- حق مدعیان و شاکیان 242
- استمداد از خداوند در ایفای حقوق 247
- مقدمه 247
- صحیفه سجادیه 247
- شرحهای نگاشته شده بر صحیفه 248
- مستدرکات صحیفه 248
- سند و رجال صحیفه کامله سجادیه 251
- حدیث صحیفه 252
- گسترده معارف در صحیفه سجادیه 256
- هنر تبلیغ و هدایتگری 257
- باورهای اصولی، در صحیفه سجادیه 259
- خداوند، خود معرف خویش 259
- توحید و شناخت خداوند 259
- مقدمه 259
- خداوند، یگانه و بی همتا 260
- خداوند بی ضد و بی شریک 260
- اهمیتی اعتقاد به توحید 261
- صفات خداوند 261
- عدل الهی 262
- لطف و رحمت الهی 263
- علم و قدرت الهی 264
- عزت و بی نیازی خداوند 265
- تداوم خط رسالت در طول تاریخ 266
- ناتوانی انسان از وصیف کامل خداوند 266
- پیامبر اسلام، خاتم پیامبران 267
- اصحاب راستین پیامبر - صلی الله علیه وآله - 267
- قرآن دلیل حقانیت پیامبر - صلی الله علیه وآله - 267
- قرآن شفابخش حقجویان 268
- قرآن روشنگر، ظلمتها 268
- قرآن فراتر از همه کتابهای آسمانی 268
- قرآن ملاک تشخیص حق 268
- حقایق قرآن، نیازمند مفسری الهی 269
- امامان، گنیجه داران معارف قرآن 269
- عارفان به مقام ائمه معصومین - علیه السلام - 271
- فلسفه تداوم امامت 271
- فلسفه لزوم اطاعت از امام - علیه السلام - 271
- آرمانهای متعالی، در مکتب انتظار 272
- ارجمندی شیعه، در نگاه امام - علیه السلام - 272
- مناسبات امام و امت 275
- اتمام حجت خدا بر انسانها، زمینه مسئولیت آنان 276
- بر پایی قیامت، لازمه عدل الهی 277
- قیامت روز پاسخگویی به مسوولیتها 277
- فلسفه عدل الهی در نظام جزابخشی 278
- نظام کیفر و پاداش الهی، بدون ظلم 278
- کارآیی شفاعت، در قیامت 279
- فلسفه مهلت خداوند به اهل عصیان 279
- مهلت الهی به مسؤ ولیت گریزان 279
- شفاعت پیامبران برای امتها 280
- شفاعت اهل بیت - علیه السلام - برای پیامبران 281
- شفاعت صالحان، برای وابستگان خویش 281
- سیمای انسان و فضایل انسانی در صحیفه سجادیه 282
- شفاعت اعمال مؤمنان، برای آنان 282
- مراحل پیدایش و تکامل انسان 282
- نیروی انسانی متکی به خدا 283
- فلسفه آفرینش انسان 283
- قابلیتهای دوگانه انسان 284
- انسان، همواره در معرض آزمون الهی 284
- سرشت انسان، متمایل به صلاح 286
- انسان، بی حمایت خدا، متمایل به باطل 286
- معرفت، عالیترین موهبت الهی به انسان 287
- حق شناسی، ملاک انسانیت 287
- خودسازی و صلاح جویی 288
- صفات ارزشی انسان 288
- نیت و اندیشه نیک 289
- عزت و شرافت 290
- محبت و مودت اجتماعی 291
- تواضع در اوج عزت 291
- رعایت حقوق اجتماعی و التزام به آنها 292
- پرهیز از آزار دیگران 292
- حمایت و دستگیری از محرومان 292
- پرهیز از نفاق و دورویی 293
- جهاد اکبر و پرهیز از شهوات 293
- پرهیز از آفات زبان و گفتار 293
- مقدمه 294
- مواضع سیاسی اجتماعی امام سجاد - علیه السلام -در صحیفیه سجادیه 294
- افشاگری امام علیه غاصبان خلافت 297
- حمایت از مظلوم و مقابله با ظالم 298
- اهتمام امام به حفظ کیان سرزمینهای اسلامی 299
- ترغیب و تشویق به جهاد 300
- ارزش شهادت و مقام شهیدان 301
- بزرگداشت روحیه جهاد و نبرد با دشمنان اسلام 301
- 1 تا98 302
- پی نوشت ها 302
- سخنی در پایان 302
- اهداف والالی جهاد 302
- 98 تا189 314
- 190 تا288 324
- 289 تا 368 334
- 369 تا464 344
- 465 تا479 352
- 480 تا598 357
یعنی؛ نماز را ضایع ساختند و شهوتها و تمایلات نفسانی را پیروی کردند،
پس بزودی نتیجه و کیفر گمراهیهای خود را خواهند دید.
... شکر خداوند را که ما را از فرو افتادن در مشکلات و موقعیت تو، ایمن داشت.
ولاسلام. (454)
فصل پنجم: جلوه هایی از درسهای امام سجاد - علیه السلام -
جلوه هایی از درسهای امام سجاد - علیه السلام
روشنترین دلیل سیمای تابناک خورشید، پرتو فروزانی است که از آن جدا شده و روح و تن جویندگان را گرامی و توان بخشد. از این رو درسها و معارفی که از امام سجاد - علیه السلام - در متون اسلامی و منابعی دینی بر جای مانده و به ثبت رسیده، خود بهترین گواه بر منزلت علمی و نیز جایگاه اخلاقی و فضایل معنوی آن حضرت است.
چه شایسته است که پس از ملاحظه توصیفها و تمجیدهای دیگران و مطالعه زندگی اصحاب و شاگردان آن حضرت، خود به کوثر حیاتبخش معارف آن اسوه فضیلت و دانش، دست فرو بریم و جان و اندیشه را از آن سیراب سازیم.
در این رهگذر، نخست به رساله حقوق و سپس سجادیه نگاهی گذاریم خواهیم داشت.