راهبردهای سیاسی امام باقر و امام صادق علیهما السلام در آماده سازی جامعه اسلامی برای ورود به عصر غیبت صفحه 136
- پیش گفتار 1
- مقدمه 7
- الف) مفاهیم 7
- فصل اول: مفاهیم و کلیات 7
- 1. راهبرد (استراتژی) 7
- 2. سیاست 11
- 3. راهبرد سیاسی 12
- 4. جامعه اسلامی 14
- 5. غیبت 16
- ب) کلیات 18
- 2. نگرشی به روش تحلیلی SWOT 18
- 1. روش تحقیق براساس مدل swot 18
- 3. معرفی تحلیل الگوی سوات (SWOT) 19
- 4. تجزیه و تحلیل (سوات-SWOT) 20
- ب) نقطه ضعف (w) 20
- اشاره 20
- الف) نقطه قوت (s) 20
- 5. راهبردهای چهارگانه سوات 21
- د) تهدید (t) 21
- الف) راهبردهای قوت _ فرصت (SO) 21
- اشاره 21
- ج) فرصت (o) 21
- ج) راهبردهای ضعف _ فرصت (WO) 22
- ب) راهبردهای قوت _ تهدید (ST) 22
- د) راهبردهای ضعف _ تهدید (WT) 22
- ح) اشکال swot 22
- 6. نگاهی گذرا به زندگی امام باقر علیه السلام 25
- 7. نگاهی گذرا به زندگی امام صادق علیه السلام 27
- اشاره 28
- 8. امویان و عباسیان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- الف) امویان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- ب) عباسیان درعصر امام صادق علیه السلام 29
- 9. قلمرو حکومت امویان و عباسیان 32
- فصل دوم: تحلیل محیط سیاسی داخلی و خارجی عصر باقرین علیه السلام 35
- مقدمه 35
- اشاره 36
- اشاره 36
- تحلیل محیط سیاسی داخلی عصر باقرین علیهم السلام 36
- الف) نقاط قوت(s) 36
- 1. وجود رهبر واحد 37
- 2. وجود شاگردان ممتاز باقرین علیهم السلام 38
- 3. جغرافیای شیعیان 40
- 4. وضعیت فرهنگی جامعه شیعی 45
- 5. جایگاه علمی باقرین علیهم السلام 48
- 6. تشکیل مکتب علمی توسط باقرین علیهم السلام 50
- اشاره 52
- ب) نقاط ضعف(w) 52
- 1. وضعیت اقتصادی شیعیان 52
- 2. فرصت های شغلی شیعیان 54
- 3. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در دوران امویان 57
- 4. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در عصر عباسیان 61
- الف) حسینیان 65
- اشاره 65
- 5. انشعاب شیعیان 65
- ب) زیدیه 67
- ج) حسنیان 69
- د) حنفیان 71
- ر) عباسیان قبل از خلافت 73
- ز) غلات 74
- 6. اختلاف در مصداق امامت 76
- 7. قیام های نابهنگام 80
- الف) قیام زید 80
- اشاره 80
- ب) قیام یحیی بن زید 81
- اشاره 81
- تحلیل محیط سیاسی خارجی عصر باقرین علیهم السلام 81
- اشاره 82
- 1. جریان های فکری عصر باقرین علیهم السلام 82
- اشاره 82
- الف) تهدید(t) 82
- الف) جبریه و قدریه 83
- ب) قیاس گرایی 84
- ج) مرجئه 84
- ه) دیصانیه 86
- د) زنادقه 86
- و) مانویه 87
- ز) مرقونیّه 87
- اشاره 88
- الف) خوارج 88
- 2. جریان های فکری سیاسی عصر باقرین علیهم السلام 88
- ب) ممنوعیت کتابت حدیث 89
- ج) احادیث ساختگی 90
- د) اسرائیلیات 91
- ر) سیاست و برخورد حاکمیت 92
- ز) ابوجعفر منصور دوانیقی (148- 137) 93
- ب) فرصت(o) 95
- 1. اختلاف بین امویان 95
- اشاره 95
- 2. درگیری امویان و عباسیان 97
- 3. قیام بر علیه حکومت وقت 98
- 5. تأسیس حکومت عباسیان 99
- 6. عمربن عبدالعزیز (99 - 101) 100
- مقدمه 102
- فصل سوم: راهبردهای سیاسی باقرین علیهم السلام براساس الگوی ضعف فرصت و قوت فرصت 102
- اشاره 104
- الف) راهبرد ضعف _ فرصت (WO) 104
- 1. زنده نگهداشتن عاشورا 105
- اشاره 105
- الف) عاشورا و امام باقر علیه السلام 106
- ب) عاشورا و امام صادق علیه السلام 109
- اشاره 114
- 2. دعا 114
- الف) دعا برای شناخت امام زمان 116
- ب) دعای غریق 119
- ه) دعا برای تعجیل فرج 120
- ج) دعای ندبه 120
- د) دعای عهد 120
- اشاره 121
- ب) راهبرد قوت _ فرصت(SO) 121
- اشاره 122
- 1. حکومت غیرمعصوم (ولایت فقیه) 122
- الف) حکومت غیرمعصوم در روایات (ولایت فقیه) 123
- ب) ضرورت تشکیل حکومت دینی 124
- ج) دلایل لزوم حکومت دینی در عصر غیبت 124
- اشاره 124
- 1. تأسی به روش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 124
- د) ولایت فقیه در حکومت دینی 125
- 2. استمرار اجرای احکام الهی 125
- ه) تعریف ولایت فقیه 125
- اشاره 126
- و) ولایت فقیه در روایات 126
- 1. مقبوله عمربن حنظله 127
- 2. صحیحه زراره 131
- 3. صحیحه أبی خدیجه 135
- 4. روایت ابوالبختری 136
- 5. موثقه سکونی 137
- 2. تولی 139
- اشاره 139
- الف) تولّی از دیدگاه امام باقر علیه السلام 141
- ب. تولّی از دیدگاه امام صادق علیه السلام 145
- مقدمه 151
- فصل چهارم: راهبرد های سیاسی باقرین علیهما السلام بر اساس الگوی ضعف تهدید و قوت تهدید 151
- الف) راهبرد ضعف تهدید (wt) 153
- اشاره 153
- 1. تقیه 155
- 2. مدارا 169
- 3. استقامت در امر غیبت 177
- 4. انتظار فرج 180
- اشاره 187
- 5. صبر در عصر غیبت 187
- الف) امام باقر علیه السلام و صبر 189
- ب. امام صادق علیه السلام و صبر 189
- اشاره 191
- ب) راهبرد قوت _ تهدید 191
- 1. سازمان وکالت 192
- اشاره 192
- الف) فلسفه و ضرورت تشکیل سازمان وکالت 193
- ب) اسامی و حوزه جغرافیای وکلا 195
- اشاره 196
- 2. تبری 196
- الف) تبری در کلام امام باقر علیه السلام 197
- ب) تبری در کلام امام صادق علیه السلام 199
- نتیجه گیری 203
- فهرست منابع 206
ذیل روایت امام می فرماید: «و ایاکم ان یخاصم بعضکم بعضا الی السلطان الجائر» در مخاصمات نیز به سلطان جائر، یعنی قدرت حاکمه جائر و ناروا مراجعه نکنید. در امور و مسائل که مربوط به قدرت اجرایی است به آنها مراجعه ننمایند. این بیان، تمام عناصر قدرت حاکمه جائر اعم از قضات، قانون گذاران و مجریان را شامل می شود. و با این بیان روشن می شود که کلمه قاضی در روایت شامل کسی می شود که از طرف امام به صورت عام در تمامی مسائل مسلمانان نصب می شود. تا تمامی مشکلات آنها را در نبود امام معصوم حل و فصل کند.
4. روایت ابوالبختری
روایت صحیحه ی ابوالبختری از امام صادق علیه السلام درباره وراثت علما از انبیاء چنین نقل شده است:
عن محمدبن یحیی، عن احمد بن محمدبن عیسی، عن محمدبن خالد، عن ابی البختری، عن ابی عبدالله علیه السلام: ان العلماءُ ورثهُ الانبیاء و ذاک أن الانبیاء لم یورثو درهما و لا دینارا؛ و انما اورثوا احادیث من احادیثهم؛ فمن اخذ بشیء منها، فقد اخذ حضا وافرا، فانظروا علمکم هذا عمن تأخذونه، فان فینا، اهل البیت فی کل خلف عدولا ینفون عنه تحریف الغالین و انتحال المبطلین و تأویل الجاهلین؛ (1)
علما، وارثان انبیا و پیامبران الهی هستند. زیرا پیامبران هیچ گونه پولی به میراث نمی گذارند بلکه احادیثی از سخنانشان را به میراث می گذارند هر که بهره ای از احادیث آنان برگیرد در حقیقت بهره فراوان برده است پس بنگرید که علم خویش را از چه کسانی
1- محمدبن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج1 ص58.