راهبردهای سیاسی امام باقر و امام صادق علیهما السلام در آماده سازی جامعه اسلامی برای ورود به عصر غیبت صفحه 169

تارک نماز است. (1)

و همچنین ایشان می فرماید:

التقیه ترس المؤمن و التقیه حرز المؤمن؛ (2)

تقیه سپر مؤمن است، و تقیه وسیله حفظ مؤمن است.

همچنین امام باقر علیه السلام نیز در این باره فرمودند:

اسرار ما را کتمان کنید و مردم را بر گردن ما سوار نکنید. (3)

روایات فوق دلالت دارند بر اینکه تقیّه جایگاه بزرگی نزد آن بزرگواران داشته، و به خوبی آشکار می گردد که «تقیّه» به معنی خودداری و حفظ نفس در مواقع خطر، از شیوه های است که در هر زمان برای انسان مطرح بوده است و یکی از مهم ترین اصول اعتقادی شیعه نیز است به خاطر همین ائمه در مورد آن تاکید فراوان داشتند، و یاران خود را دستور به تمرین تقیّه می نمایند تا در مورد خوف و پیش آمد ناگهانی، به طور طبیعی مهیّای انجام وظیفه باشند.تقیه در تمامی دوران برای شیعیان وجود داشت ولی در دوران امامت امام باقر و امام صادق علیهما السلام شدیدترین حالت خود را داشته است و البته بعد از ایشان نیز ادامه داشت، به خاطر همین این دو امام بزرگوار راهبرد تقیه را در شرایط حضور و غیبت امام معصوم برای شیعیان در زمانی که در حالت ضعف قرار دارند بیان فرمودند.

2. مدارا

مدارا در لغت به معنای ملاطفت، نرمی و احتیاط کردن است و همچنین

1- شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج11، ح6، باب 24.
2- شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج11، ح6، باب 24.
3- محمدبن یعقوب کلینی، اصول کافی، ج2، ص220، ح18.