امام باقر علیه السلام در آفاق نگاه ها صفحه 2

اشاره

بسياري از شخصيت هاي محترمي كه معاصر امام باقر عليه السلام بودند، از آنها سخنان ارزشمندي درباره ي امام محمد باقر عليه السلام نقل گرديده كه پرداختن به همه ي آنها، از حوصله ي اين نوشتار بيرون است. اما بايد گفت: گرچه آب دريا را نتوان كشيد اما به قدر تشنگي هم بايد چشيد در زير به برخي از جملات شخصيت هاي علمي كه درباره ي امام گفته اند، مي پردازيم:

عبدالله بن عطاء مكي

در حليةالاولياء آمده است كه عبدالله بن عطاء مكي گفته: «ما رأينا العلماء عند أحد أصغر منهم عند أبي جعفر عليه السلام يعني الباقر. و لقد رأيتُ الحكم بن عينية مع جلالته و سنّه عنده كأنّه صبّي بين يدي معلّم يتعلّم منه [8] ؛ ما هرگز نديديم كه علما در محضر كسي همانند ابوجعفر يعني امام باقر عليه السلام آن قدر احساس كوچكي كنند، من خودم حكم بن عينيه را با آن جلالت قدري كه داشت، ديدم كه همانند كودكي در مقابل معلمش قرار گرفته و از او ياد مي گيرد.»

نافع غلام ابن عمر

در ملاقات و پرسش و پاسخي كه امام با نافع داشتند، از وي درباره ي خوارج و اصحاب نهروان پرسيدند. وي كه از قدرت استدلال امام محمد باقر عليه السلام سخت شگفت زده شده بود از محضر امام بيرون رفته در حالي كه مي گفت: «انت والله أعلم النّاس حقّاً». [9] .

عكرمه

ابوحمزه ثمالي گويد: در آن سالي كه امام محمد باقر عليه السلام به حج رفت و هشام با حضرت ملاقات داشت، مردم از اطراف به سوي حضرت روانه شدند. عكرمه پرسيد: «من هذا؟ عليه سيماء زهرة العلم لاجربنّه، فلمّا مثل بين يديه ارتعدت فرائصه واسقط في يد أبي جعفر و قال: يابن رسول الله، لقد جلستُ مجالس كثيرة بين يدي ابن عباس و غيره فما أدركني ما أدركني آنفاً فقال له ابوجعفر عليه السلام: ويلك يا عبيد أهل الشام، انك بين يدي بيوت أذن الله أن ترفع و يذكر فيها اسمه [10] ؛ اين كيست؟ در چهره او علم غنچه كرده، مي بايد او را بيازمايم. سپس به نزد حضرت رفته تا در مقابل امام قرار گرفت لرزه بر اندامش افتاد و در برابر امام خاموش شد. سپس رو به امام كرده، گفت: اي فرزند رسول خدا! من تاكنون در مجالس زيادي در برابر ابن عباس و غير او نشسته ام ولي آن گونه كه در برابر شما مضطرب شده ام در مقابل هيچ يك، وحشت و اضطراب مرا فرا نگرفت!؟ امام فرمود: واي برتو اي بنده ي أهل شام! تو مي داني كجا نشسته اي؟ در مقابل خانداني هستي كه خداوند اذن داده تا ديوارهاي آن را بالا برند، خانه هايي كه نام خدا در آن برده شود.»

جابر جعفي

يكي ديگر از شخصيت هاي محترمي كه سال ها محضر امام باقر عليه السلام را درك كرده و معارف بي شماري از امام كسب فيض كرده جابر جعفي است. درباره ي جابر نوشته اند كه حدود پنجاه هزار حديث در موضوع هاي مختلف از آن حضرت نقل كرده است. [11] . ابن شهرآشوب مي نويسد: هرگاه جابر از امام باقر عليه السلام حديثي نقل مي كرد، مي گفت: «حدثني وصيّ الأوصياء و وارث علم الأنبياء»؛ اين حديث را وصي اوصياء و وارث علم پيامبران (يعني امام محمد باقر عليه السلام) به من گفته است.» [12] .