شعر و شاعری از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 52

شعر به سبك هندي

سبك هندي داراي لحن و آهنگ مخصوصي است كه از اين حيث شباهتي به سبك‌هــاي ديگــر نــدارد، از تركيــب كلمــات و سيــاق عبــارات و تأثيــر معانــي و مشخصــات مــذكــور و شيــوه مخصــوص شاعــر در اداي مطلــب لحن خاصي پديد مي‌آيــد كه به گــوش آشنايــان سخــن كامــلاً آشنــاســت و در حقيقــت نخستيــن وسيلــه تشخيــــص و امتيــــاز سبــــك هنــدي از سبك‌هــاي ديگــر اســت و اين همــان كيفيتــي اســت كــه بايــد آن را حس كــرد و به شرح و وصف درنمي‌آيد. (1)

شعر به سبك هندي (111)

سبك عراقي

پس از انقراض غزنويان و روي كار آمدن سلجوقيان كم‌كم خراسان مركزيت علمي و ادبي خود را از دست داد و مراكز ديگري چون هند و فارس و آذربايجان بر اثر ظهور و اقتدار اتابكان براي ادب فارسي به وجود آمد. گويندگان بزرگ عصر نيز چون خاقاني و مجير از مردم شهرهاي مركزي ايران بودند و همين پيشقدمان ادبي سبب شدند كه سبك خراساني به حكم طبيعت تغييراتي پذيرد، جمله‌بندي به طرز ولايتي شيوع يابد، اصطلاحات محلي در شعر وارد گردد و از افكار جالب و تازه به دوران رسيده عرفان و تصوف استفاده شود و با آن كه عده‌اي از گويندگان برگزيده اين دوران از كسي تقليد نكردند و خود خصوصيات فكري و ذوقي مخصوص به خود را به كار مي‌بردند و در واقع پيرو روش فردي بودند و در نتيجه مجموعه اين طرق انفرادي با آن كه ريشه و مبناي خراساني داشت به سبك عراقي موسوم گرديد كه از خصوصيات برجسته اين سبك چنين مي‌تــوان نـــام برد:

(112) شعر و شاعري

كوشش در آرايش شعر، به كار بردن صنايع ادبي، رواج روح غزل‌گويي و لطافت ظاهري جُمل .

اگــر بــاز هم به دوران قبــل از اســلام نظــري بيفكنيــم درمي‌يـابيــم كــه:

تا زمان پيش از اسلام نخست به فن شعر مي‌پرداختند و سخناني به شيوه شعــر ساخته و آن را با آواهاي متناسب مفهوم مي‌خواندند و چنين كلامي را بيــت مي‌ناميدنـــد.