- اَلاِْهْداءِ 1
- متن تأييديه حضرت آيت اللّه خزعلي مفسّر و حافظ كل قرآن كريم 2
- مقدمه 3
- تعريف شعر 4
- نخستين شاعر 12
- دليل اتهام شاعري به پيامبر صلياللهعليهوآله 13
- چهــار ويژگـي شعـراي متعهـــد 22
- چرا پيامبر را متهم به شعر ميكردند ؟ 23
- ارزش شعـر 24
- ارزيابي اسلام درباره شعر و شاعري 24
- ذكر خداوند 28
- شناخــت بزرگترين شاعر 35
- موقعيت شعر و شاعران از نظر قرآن و حديث 37
- اشعار غيبي در تاريخ 46
- سبك عراقي 52
- شعر به سبك هندي 52
- مقــام شعر و شعـراء نزد ائمه عليهمالسلام 55
- مقام شعر و شاعران نزد بزرگان دين 57
- وصيت امام باقر عليهالسلام 57
- شعــراي غديــــر 60
- شاعـران برجسته اهل بيت عليهمالسلام 61
- مرثيه سرايي 62
- اهميّـــت شعر در فرهنگ و سخن 63
- مدايح علوي 64
- بديعــــه ســـرايـــــي 65
- ديدگـاه شهيد مطهــري (ره) درباره شعر و ادبيات 66
- شعر و هنر از ديدگاه آية اللّه خامنهاي 72
- شعــــر، هنــــر اســلامــــي! 73
- حالت شعر 73
- تناسب كلمات پاياني آيات در قرآن كريم 74
- توشيح 74
- وجود سَجْع در آيات قرآن كريم 75
- سَجع در كلام 76
- تناسب فواصل (اواخر) آيات قرآن كريم 77
- نظريــات مختلــف در مورد وجــود سجع در قـرآن 77
- انواع فواصل كلام 81
- بهترين نوع سَجع 84
- حكمت ختم فواصل آيات به حروف مدّ و لين 85
- اساس و مبناي فواصلقرآني 86
- فهرست منابع 88
- آخـــريـــــن كـــــــــلام 88
استادان فن مراجعه كنند تا در رده شاعران توانا درآيند، آنگاه به نشر فرهنگ اســلام و حماسههــاي حــق در بُعد شعــر مذهبــي بپردازند، مراجعه به استادان فنّ و اديبان ماهرو سخنشناسان صاحب ذوق ايــن فايــده را نيز دارد كه اگــر كسي استعــداد كافــي براي اين كار نــدارد اين را بفهمد و دست از ضايع كردن فرهنگ ديني چه به صورت شعــر يا غيره بــردارد. در همــه آنچه كه گفته ميشود، شعر، نويسندگي و ادبيــات و غيــره كار ديمــي و از پيــش خــود ارجـي ندارد، اينها همــه بايــد با ديــدن استــاد و آموختــن فــنّ باشـد.
مدايح علوي
نمونه ديگر از شعر متعهد اسلامي مدايح سرشاري است كه شاعران مسلمان به ويژه شاعران شيعي در مدح عليابنابيطالب عليهالسلام و ديگر امامان سرودهاند. اين آثار، تنديهاي بلند حماسه و اعتقاد و تعهد است. كسي كه بپندارد
(136) شعر و شاعري
كــه اشعــار مدح مذهبــي، تنها ثناگويــي و مــدح است، آن هم از نوع ديگر مدايـح، جاهل است. پيشوايان اسلام همواره مدح و مدحگويــي را نكوهيــدهانــد:
مَنْ مَدَحَكَ فَقَدْ ذَبَحَكَ هر كس ترا ستود ترا نابود ساخت
اُحْثُوا فِي وُجُوهِ المَدّاحِينَ التُّرابْ توي صورت مدحگويان خاك بپاشيد
به اين گونه خواستهاند تا مردم مدحگويان و متملقان را ساكت و تحقير كنند. روايات در ذم مدح بسيار رسيده است به ويژه در جايي كه صفات و خوبيها و ارزشهايي به كسان نسبت دهند كه آنان دارا نباشند، در اين صورت تملّق است و منهي و از همه بدتر مدحگويي گناهكاران و ستمگران و جباران است. پيامبر صلياللهعليهوآله فرمود:
«اِذا مُــــــدِحَ الفــاجِــــــرُ اهْتَـــــزُّ الْعَــــرْشُ وَ غَضِــــبَ الــــــــرَّبَّ»
هنگاميكه فاجر را ثناگويند و تعريف كنند عرش بلرزد و خدا خشمگين شود.