- اَلاِْهْداءِ 1
- متن تأييديه حضرت آيت اللّه خزعلي مفسّر و حافظ كل قرآن كريم 2
- مقدمه 3
- تعريف شعر 4
- نخستين شاعر 12
- دليل اتهام شاعري به پيامبر صلياللهعليهوآله 13
- چهــار ويژگـي شعـراي متعهـــد 22
- چرا پيامبر را متهم به شعر ميكردند ؟ 23
- ارزيابي اسلام درباره شعر و شاعري 24
- ارزش شعـر 24
- ذكر خداوند 28
- شناخــت بزرگترين شاعر 35
- موقعيت شعر و شاعران از نظر قرآن و حديث 37
- اشعار غيبي در تاريخ 46
- سبك عراقي 52
- شعر به سبك هندي 52
- مقــام شعر و شعـراء نزد ائمه عليهمالسلام 55
- مقام شعر و شاعران نزد بزرگان دين 57
- وصيت امام باقر عليهالسلام 57
- شعــراي غديــــر 60
- شاعـران برجسته اهل بيت عليهمالسلام 61
- مرثيه سرايي 62
- اهميّـــت شعر در فرهنگ و سخن 63
- مدايح علوي 64
- بديعــــه ســـرايـــــي 65
- ديدگـاه شهيد مطهــري (ره) درباره شعر و ادبيات 66
- شعر و هنر از ديدگاه آية اللّه خامنهاي 72
- حالت شعر 73
- شعــــر، هنــــر اســلامــــي! 73
- تناسب كلمات پاياني آيات در قرآن كريم 74
- توشيح 74
- وجود سَجْع در آيات قرآن كريم 75
- سَجع در كلام 76
- نظريــات مختلــف در مورد وجــود سجع در قـرآن 77
- تناسب فواصل (اواخر) آيات قرآن كريم 77
- انواع فواصل كلام 81
- بهترين نوع سَجع 84
- حكمت ختم فواصل آيات به حروف مدّ و لين 85
- اساس و مبناي فواصلقرآني 86
- آخـــريـــــن كـــــــــلام 88
- فهرست منابع 88
تناسب فواصل (اواخر) آيات قرآن كريم
ابوالحسن علي‌ابن عيسي رمّاني مي‌گويد: فواصل در آيات قرآني عبارتست از: حروف متشاكلي كه در مقاطع و خواتيم آيات قرارمي‌گيرد به طوري كه موجب حسن ادراك و فهم معاني آن مي‌گردد. و فواصل در قرآن عامل زيبايي و بلاغت،
1- تناســب آيــات، آيــة‌اللّه شيــخ محمــد هــادي معرفــت، بنيــاد معارف اسلامي، ص 83 .
(168) شعر و شاعري
آيات آن است. زيرا زيبايي‌ها و رسا بودن آيات، توسط فواصل آيات، امري است كه در حقيقت تابع معاني بوده و به آن يك نوع حكمت و حسن و زيبايي خاصي مي‌پوشاند و آن را با حكمت و زيبايي ويژه‌اي مي‌آميزد چنانچه يك نوع رونق و منظره و شكل و زيبايي را بدان مي‌بخشد و اين برخلاف اسجاع كاهنان است، زيرا اسجاع درسخن‌باعث‌نوعي عيب، سستي و زيادي‌مي‌باشدوآن‌خلاف‌حكمت است.
دليل اين مطلب اين است كه معاني كلام در اسجاع، تابع و دنباله‌رو الفاظ است و مقصود بالذات الفاظ بوده و معاني بر مدار آن مي‌چرخد و معاني در آن مقصود اصلي نبوده بلكه تبعي است و روي اين جهت اسجاع در حقيقت، قلب حكمت و تبديل آن به ضد حكمت در باب دلالات است. يعني اسجاع ضدّ، بلكه نقيض حكمت است. چون كلام حكيم كلامي است كه صدق خالص و نفع خالص و خير خالص است، اما كلام مسجّع درست در برابر اين معاني و معيارها قرار داد.
تناسب فواصل (اواخر) آيات قرآن كريم (169)
بدرالدين زركشي در اين‌باره مي‌گويد: از جمله عوامل و مواردي كه دلالت مؤكد بر وجود وقوع مناسبت و تناسب آيات با همديگر دارد همان مقاطع و فواصل آيات است و آن عبارت است از كلمه‌ها و حروفي كه هم‌شكل و مثل هم باشند و در اين‌گونه موارد حتما بايد لفظ بامعني تناسب تام داشته باشد وگرنه كلام از هم پاشيده شده و با يكديگر بي‌ارتباط خواهند بود. (1)
نظريــات مختلــف در مورد وجــود سجع در قـرآن
ـ قاضي ابوبكر محمدبن‌الطيب باقلاني در مورد سجع در قرآن با رمّاني موافقت نموده و اين كار را يك نوع تأييد در مورد نفي و انكار سجع در قرآن قرارداده است و گفته است كه اصحاب ما و اشاعره به طور كلي نظرشان در مورد وجود سجع در قرآن كريم منفي است.
1- تناســب آيــات، آية‌اللّه شيــخ محمد هــادي معرفــت، بنيــاد معــارف اسـلامـي، ص 42 .