سیره امام صادق علیه السلام در برخورد با اهل سنت صفحه 71

قتل آنها جایز است؛ زیرا به اعتقاد او قدریه علم خدا به اشیا را پیش از وجود، انکار می کنند.(1)

سه _ شافعی قدریه را نکوهش نموده، ولی به کفر آنها فتوا نداد. وی نیز عقیده داشت قدریه علم خدا را انکار می کنند.(2)

چهار _ احمد بن حنبل نیز عقیده قدریه را مردود می دانست.(3)

ج) سیره امام صادق علیه السلام در برخورد با قدریه

امام صادق علیه السلام در راستای سیره علمی خود و تبیین حقایق دین، درباره عقاید قدریه احادیثی از خود به یادگار نهاده اند که به برخی از آنها می پردازیم:

یک _ امام صادق علیه السلام می فرماید:

مردم در عقیده قدر بر سه دسته اند: 1. برخی گمان می کنند خداوند مردم را بر گناهان مجبور می کند. این گروه به خداوند ظلم کرده و کافرند؛ 2. گروهی دیگر برآنند که تمام کارها به آنان واگذار شده است. این دسته خداوند را در سلطنت خویش سبک شمرده اند و در نتیجه کافر هستند؛ 3. برخی نیز عقیده دارند که خداوند بندگان خود را به آنچه در توانشان است، مکلف ساخته و از آنچه در توانشان نیست، معذور داشته است. پس هرگاه نیکی کنند، خداوند را شکر می گذارند و هرگاه مرتکب گناهی شوند، استغفار می کنند. این گروه مسلمان کامل هستند.(4)

1- [1] . همان؛ قاضی عیاض، ترتیب المدارک و تقریب المسالک، دارمکتبه الحیاه، ج 1، ص 176.
2- [2] . معارف، دوره 5، ش 1، ص 9.
3- [3] . همان، برگرفته از: مرهم العلل یافعی، صص 75 و 76.
4- [4] . بحارالانوار، ج 5، ص 9.