راهبردهای سیاسی امام باقر و امام صادق علیهما السلام در آماده سازی جامعه اسلامی برای ورود به عصر غیبت صفحه 106
- پیش گفتار 1
- 1. راهبرد (استراتژی) 7
- فصل اول: مفاهیم و کلیات 7
- مقدمه 7
- الف) مفاهیم 7
- 2. سیاست 11
- 3. راهبرد سیاسی 12
- 4. جامعه اسلامی 14
- 5. غیبت 16
- 1. روش تحقیق براساس مدل swot 18
- ب) کلیات 18
- 2. نگرشی به روش تحلیلی SWOT 18
- 3. معرفی تحلیل الگوی سوات (SWOT) 19
- الف) نقطه قوت (s) 20
- اشاره 20
- ب) نقطه ضعف (w) 20
- 4. تجزیه و تحلیل (سوات-SWOT) 20
- ج) فرصت (o) 21
- د) تهدید (t) 21
- الف) راهبردهای قوت _ فرصت (SO) 21
- اشاره 21
- 5. راهبردهای چهارگانه سوات 21
- ب) راهبردهای قوت _ تهدید (ST) 22
- د) راهبردهای ضعف _ تهدید (WT) 22
- ح) اشکال swot 22
- ج) راهبردهای ضعف _ فرصت (WO) 22
- 6. نگاهی گذرا به زندگی امام باقر علیه السلام 25
- 7. نگاهی گذرا به زندگی امام صادق علیه السلام 27
- 8. امویان و عباسیان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- الف) امویان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- اشاره 28
- ب) عباسیان درعصر امام صادق علیه السلام 29
- 9. قلمرو حکومت امویان و عباسیان 32
- مقدمه 35
- فصل دوم: تحلیل محیط سیاسی داخلی و خارجی عصر باقرین علیه السلام 35
- اشاره 36
- الف) نقاط قوت(s) 36
- اشاره 36
- تحلیل محیط سیاسی داخلی عصر باقرین علیهم السلام 36
- 1. وجود رهبر واحد 37
- 2. وجود شاگردان ممتاز باقرین علیهم السلام 38
- 3. جغرافیای شیعیان 40
- 4. وضعیت فرهنگی جامعه شیعی 45
- 5. جایگاه علمی باقرین علیهم السلام 48
- 6. تشکیل مکتب علمی توسط باقرین علیهم السلام 50
- اشاره 52
- ب) نقاط ضعف(w) 52
- 1. وضعیت اقتصادی شیعیان 52
- 2. فرصت های شغلی شیعیان 54
- 3. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در دوران امویان 57
- 4. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در عصر عباسیان 61
- الف) حسینیان 65
- 5. انشعاب شیعیان 65
- اشاره 65
- ب) زیدیه 67
- ج) حسنیان 69
- د) حنفیان 71
- ر) عباسیان قبل از خلافت 73
- ز) غلات 74
- 6. اختلاف در مصداق امامت 76
- الف) قیام زید 80
- 7. قیام های نابهنگام 80
- اشاره 80
- ب) قیام یحیی بن زید 81
- تحلیل محیط سیاسی خارجی عصر باقرین علیهم السلام 81
- اشاره 81
- اشاره 82
- 1. جریان های فکری عصر باقرین علیهم السلام 82
- اشاره 82
- الف) تهدید(t) 82
- الف) جبریه و قدریه 83
- ب) قیاس گرایی 84
- ج) مرجئه 84
- د) زنادقه 86
- ه) دیصانیه 86
- ز) مرقونیّه 87
- و) مانویه 87
- الف) خوارج 88
- 2. جریان های فکری سیاسی عصر باقرین علیهم السلام 88
- اشاره 88
- ب) ممنوعیت کتابت حدیث 89
- ج) احادیث ساختگی 90
- د) اسرائیلیات 91
- ر) سیاست و برخورد حاکمیت 92
- ز) ابوجعفر منصور دوانیقی (148- 137) 93
- 1. اختلاف بین امویان 95
- ب) فرصت(o) 95
- اشاره 95
- 2. درگیری امویان و عباسیان 97
- 3. قیام بر علیه حکومت وقت 98
- 5. تأسیس حکومت عباسیان 99
- 6. عمربن عبدالعزیز (99 - 101) 100
- مقدمه 102
- فصل سوم: راهبردهای سیاسی باقرین علیهم السلام براساس الگوی ضعف فرصت و قوت فرصت 102
- الف) راهبرد ضعف _ فرصت (WO) 104
- اشاره 104
- 1. زنده نگهداشتن عاشورا 105
- اشاره 105
- الف) عاشورا و امام باقر علیه السلام 106
- ب) عاشورا و امام صادق علیه السلام 109
- 2. دعا 114
- اشاره 114
- الف) دعا برای شناخت امام زمان 116
- ب) دعای غریق 119
- ج) دعای ندبه 120
- ه) دعا برای تعجیل فرج 120
- د) دعای عهد 120
- ب) راهبرد قوت _ فرصت(SO) 121
- اشاره 121
- اشاره 122
- 1. حکومت غیرمعصوم (ولایت فقیه) 122
- الف) حکومت غیرمعصوم در روایات (ولایت فقیه) 123
- ج) دلایل لزوم حکومت دینی در عصر غیبت 124
- ب) ضرورت تشکیل حکومت دینی 124
- اشاره 124
- 1. تأسی به روش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 124
- د) ولایت فقیه در حکومت دینی 125
- 2. استمرار اجرای احکام الهی 125
- ه) تعریف ولایت فقیه 125
- و) ولایت فقیه در روایات 126
- اشاره 126
- 1. مقبوله عمربن حنظله 127
- 2. صحیحه زراره 131
- 3. صحیحه أبی خدیجه 135
- 4. روایت ابوالبختری 136
- 5. موثقه سکونی 137
- اشاره 139
- 2. تولی 139
- الف) تولّی از دیدگاه امام باقر علیه السلام 141
- ب. تولّی از دیدگاه امام صادق علیه السلام 145
- فصل چهارم: راهبرد های سیاسی باقرین علیهما السلام بر اساس الگوی ضعف تهدید و قوت تهدید 151
- مقدمه 151
- اشاره 153
- الف) راهبرد ضعف تهدید (wt) 153
- 1. تقیه 155
- 2. مدارا 169
- 3. استقامت در امر غیبت 177
- 4. انتظار فرج 180
- 5. صبر در عصر غیبت 187
- اشاره 187
- الف) امام باقر علیه السلام و صبر 189
- ب. امام صادق علیه السلام و صبر 189
- اشاره 191
- ب) راهبرد قوت _ تهدید 191
- اشاره 192
- 1. سازمان وکالت 192
- الف) فلسفه و ضرورت تشکیل سازمان وکالت 193
- ب) اسامی و حوزه جغرافیای وکلا 195
- اشاره 196
- 2. تبری 196
- الف) تبری در کلام امام باقر علیه السلام 197
- ب) تبری در کلام امام صادق علیه السلام 199
- نتیجه گیری 203
- فهرست منابع 206
سیدالشهداء علیه السلام زیر بار ظلم و ستم نروند و امام حسین علیه السلام را سرمشق زندگی خود قرار دهد.
از بین امامان معصوم، باقرین علیهم السلام که تا حدودی فرصت تبلیغ و نشر معارف اصیل اسلام را داشتند بر این امر مهم اهتمام ورزیدند و بزرگان شیعی و عامه شیعیان را بر این امر توصیه می کردند، امام حسین علیه السلام که برای دفاع از اسلام و سنت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و مبارزه با طاغوت زمان خود قیام کرده بود، خون تازه ای در رگ جامعه اسلامی و شیعیان برای مبارزه و مقابله با طاغوت های دوران تزریق کرد، ائمه بعدی با استفاده از ضعف های جامعه شیعی مانند: وضعیت اقتصادی شیعیان، فرصت های شغلی شیعیان، وضعیت سیاسی و اجتماعی دوران امویان و عباسیان، انشعاب شیعیان، اختلاف در مصداق امام، قیام های نابهنگام و همچنین فرصت های پیش رو مانند: اختلاف بین امویان، درگیری امویان و عباسیان، وجود قیام هایی بر علیه حکومت وقت، تأسیس حکومت عباسیان و عمربن عبدالعزی توانستند راهبرد زنده نگه داشتن عاشورا را به دوستداران و شیعیان و همچنین جامعه اسلامی ارائه کنند، در اینجا طبق الگوی ضعف و فرصت، روایاتی که از دو امام بزرگوار درباره زنده نگه داشتن عاشورا وارد شده، مورد بررسی قرار می گیرد.
الف) عاشورا و امام باقر علیه السلام
امام باقر علیه السلام در سن طفولیت در کاروان سیدالشهداء علیه السلام از مدینه به مکه و از مکه به سمت کربلا حضور داشتند و شاهد حوادث روز دهم محرم سال 61 هجری و اسارت بنی هاشم بودند. ایشان با درک تمامی مصائب و لحظات سخت و طاقت فرسای جریان عاشورا، همیشه بر زنده نگه داشتن عاشورا اهتمام ویژه ای داشتند، در اینجا روایاتی که از امام باقر علیه السلام در مورد گریه بر امام