راهبردهای سیاسی امام باقر و امام صادق علیهما السلام در آماده سازی جامعه اسلامی برای ورود به عصر غیبت صفحه 109
- پیش گفتار 1
- فصل اول: مفاهیم و کلیات 7
- 1. راهبرد (استراتژی) 7
- مقدمه 7
- الف) مفاهیم 7
- 2. سیاست 11
- 3. راهبرد سیاسی 12
- 4. جامعه اسلامی 14
- 5. غیبت 16
- 1. روش تحقیق براساس مدل swot 18
- ب) کلیات 18
- 2. نگرشی به روش تحلیلی SWOT 18
- 3. معرفی تحلیل الگوی سوات (SWOT) 19
- الف) نقطه قوت (s) 20
- ب) نقطه ضعف (w) 20
- اشاره 20
- 4. تجزیه و تحلیل (سوات-SWOT) 20
- اشاره 21
- د) تهدید (t) 21
- 5. راهبردهای چهارگانه سوات 21
- الف) راهبردهای قوت _ فرصت (SO) 21
- ج) فرصت (o) 21
- ح) اشکال swot 22
- ج) راهبردهای ضعف _ فرصت (WO) 22
- ب) راهبردهای قوت _ تهدید (ST) 22
- د) راهبردهای ضعف _ تهدید (WT) 22
- 6. نگاهی گذرا به زندگی امام باقر علیه السلام 25
- 7. نگاهی گذرا به زندگی امام صادق علیه السلام 27
- الف) امویان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- 8. امویان و عباسیان در عصر باقرین علیهم السلام 28
- اشاره 28
- ب) عباسیان درعصر امام صادق علیه السلام 29
- 9. قلمرو حکومت امویان و عباسیان 32
- مقدمه 35
- فصل دوم: تحلیل محیط سیاسی داخلی و خارجی عصر باقرین علیه السلام 35
- اشاره 36
- اشاره 36
- الف) نقاط قوت(s) 36
- تحلیل محیط سیاسی داخلی عصر باقرین علیهم السلام 36
- 1. وجود رهبر واحد 37
- 2. وجود شاگردان ممتاز باقرین علیهم السلام 38
- 3. جغرافیای شیعیان 40
- 4. وضعیت فرهنگی جامعه شیعی 45
- 5. جایگاه علمی باقرین علیهم السلام 48
- 6. تشکیل مکتب علمی توسط باقرین علیهم السلام 50
- اشاره 52
- 1. وضعیت اقتصادی شیعیان 52
- ب) نقاط ضعف(w) 52
- 2. فرصت های شغلی شیعیان 54
- 3. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در دوران امویان 57
- 4. وضعیت سیاسی _ اجتماعی شیعیان در عصر عباسیان 61
- الف) حسینیان 65
- 5. انشعاب شیعیان 65
- اشاره 65
- ب) زیدیه 67
- ج) حسنیان 69
- د) حنفیان 71
- ر) عباسیان قبل از خلافت 73
- ز) غلات 74
- 6. اختلاف در مصداق امامت 76
- 7. قیام های نابهنگام 80
- اشاره 80
- الف) قیام زید 80
- اشاره 81
- تحلیل محیط سیاسی خارجی عصر باقرین علیهم السلام 81
- ب) قیام یحیی بن زید 81
- الف) تهدید(t) 82
- 1. جریان های فکری عصر باقرین علیهم السلام 82
- اشاره 82
- اشاره 82
- الف) جبریه و قدریه 83
- ج) مرجئه 84
- ب) قیاس گرایی 84
- د) زنادقه 86
- ه) دیصانیه 86
- ز) مرقونیّه 87
- و) مانویه 87
- اشاره 88
- الف) خوارج 88
- 2. جریان های فکری سیاسی عصر باقرین علیهم السلام 88
- ب) ممنوعیت کتابت حدیث 89
- ج) احادیث ساختگی 90
- د) اسرائیلیات 91
- ر) سیاست و برخورد حاکمیت 92
- ز) ابوجعفر منصور دوانیقی (148- 137) 93
- اشاره 95
- 1. اختلاف بین امویان 95
- ب) فرصت(o) 95
- 2. درگیری امویان و عباسیان 97
- 3. قیام بر علیه حکومت وقت 98
- 5. تأسیس حکومت عباسیان 99
- 6. عمربن عبدالعزیز (99 - 101) 100
- فصل سوم: راهبردهای سیاسی باقرین علیهم السلام براساس الگوی ضعف فرصت و قوت فرصت 102
- مقدمه 102
- اشاره 104
- الف) راهبرد ضعف _ فرصت (WO) 104
- 1. زنده نگهداشتن عاشورا 105
- اشاره 105
- الف) عاشورا و امام باقر علیه السلام 106
- ب) عاشورا و امام صادق علیه السلام 109
- 2. دعا 114
- اشاره 114
- الف) دعا برای شناخت امام زمان 116
- ب) دعای غریق 119
- د) دعای عهد 120
- ج) دعای ندبه 120
- ه) دعا برای تعجیل فرج 120
- ب) راهبرد قوت _ فرصت(SO) 121
- اشاره 121
- 1. حکومت غیرمعصوم (ولایت فقیه) 122
- اشاره 122
- الف) حکومت غیرمعصوم در روایات (ولایت فقیه) 123
- ج) دلایل لزوم حکومت دینی در عصر غیبت 124
- ب) ضرورت تشکیل حکومت دینی 124
- 1. تأسی به روش پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم 124
- اشاره 124
- د) ولایت فقیه در حکومت دینی 125
- 2. استمرار اجرای احکام الهی 125
- ه) تعریف ولایت فقیه 125
- و) ولایت فقیه در روایات 126
- اشاره 126
- 1. مقبوله عمربن حنظله 127
- 2. صحیحه زراره 131
- 3. صحیحه أبی خدیجه 135
- 4. روایت ابوالبختری 136
- 5. موثقه سکونی 137
- 2. تولی 139
- اشاره 139
- الف) تولّی از دیدگاه امام باقر علیه السلام 141
- ب. تولّی از دیدگاه امام صادق علیه السلام 145
- فصل چهارم: راهبرد های سیاسی باقرین علیهما السلام بر اساس الگوی ضعف تهدید و قوت تهدید 151
- مقدمه 151
- اشاره 153
- الف) راهبرد ضعف تهدید (wt) 153
- 1. تقیه 155
- 2. مدارا 169
- 3. استقامت در امر غیبت 177
- 4. انتظار فرج 180
- 5. صبر در عصر غیبت 187
- اشاره 187
- الف) امام باقر علیه السلام و صبر 189
- ب. امام صادق علیه السلام و صبر 189
- اشاره 191
- ب) راهبرد قوت _ تهدید 191
- اشاره 192
- 1. سازمان وکالت 192
- الف) فلسفه و ضرورت تشکیل سازمان وکالت 193
- ب) اسامی و حوزه جغرافیای وکلا 195
- اشاره 196
- 2. تبری 196
- الف) تبری در کلام امام باقر علیه السلام 197
- ب) تبری در کلام امام صادق علیه السلام 199
- نتیجه گیری 203
- فهرست منابع 206
ب) عاشورا و امام صادق علیه السلام
امام صادق علیه السلام حدود 12 سال از عمر پربرکت خود را مصادف با جد بزرگوارشان امام سجاد علیه السلام و همچنین سالیان متمادی نیز در حضور پدر بزرگوارشان امام باقر علیه السلام بودند، در این سال ها شاهد گریه امام سجاد علیه السلام برای سالار شهیدان و همچنین عزاداری های پدر بزرگوارشان بودند، ایشان در این مکتب آموخته بودند که زنده نگه داشتن یاد واقعه نینوا یکی از مهم ترین رسالت های اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم است ایشان نیز در طول مدت امامت خودشان، همیشه بر این کار مداومت داشته و اطرافیان را نیز بر این امر مهم ارشاد می کردند، حضرت در کوچک ترین شرایطی که پیش می آمد، مجلس روضه برگزار می کردند. در اینجا روایاتی که از امام صادق علیه السلام در این باره وارد شده است، مورد بررسی قرار می گیرد.
امام صادق علیه السلام درباره زیارت امام حسین علیه السلام می فرمایند:
زیارت امام حسین علیه السلام را فرو نگذار که خدا عمرت را طولانی و روزی را زیاد می کند و زندگی با سعادت و مرگ با شهادت به تو خواهد بخشید. (1)
ابی عماره شاعر می گوید: امام صادق علیه السلام در مورد گریاندن مردم برای امام حسین علیه السلام به من فرمودند:
ای اباعماره! درباره حسین علیه السلام برای ما مرثیه بخوان! چون قسمتی از مرثیه را خواندم، حضرت با شنیدن آن گریست و پیوسته گریه می کردند تا آنجا که صدای زنان پشت پرده هم به گریه بلند شد، سپس امام فرمودند: کسی که درباره حسین علیه السلام شعری بگوید و گریه
1- شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، ج14، ص431.