امرها و نهیها و تحریم‌های خدا از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 90

و اما اينكه سه بار تقوا را تكرار كرد و مراحل سه گانه ايمان و عمل صالح و احسان را به آن تقييد نمود براي اين بود كه تأكيد كند در اشاره به لزوم مقارنت اين مراحل بـاتقـواي واقعـي و اينكـه نبـايد در اين مراحل هيچ‌گونه غرضي غير ديني در كار باشد.

تقوا يـك مقـام خـاص ديني و معنوي نيست بلكه حالتي است روحي كه شامل تمامي مقامات معنوي مي‌شود، به ايــن معنا كه بــراي هر درجــه و مقامي از مقامات معنـوي، تقوايي است مخصوص بـه خـود آن مقـام.

پس ملخص آنچه گذشت اين شد كه مراد از آيه شريفه « لَيْـسَ عَلَي الَّذينَ ءَامَنُوا وَعَمِلُوا الصّلِحتِ جُناحٌ فيما طَعِمُوا...» اين است كه بر كساني كه ايمان آورده و عمل صالح نموده‌اند نسبت به آنچه از شراب نوشيده و يا از ساير محرمات مرتكب شده‌اند

تكليف شراب‌خواري‌هاي قبل از تحريم (205)

حرجي نيست، اما به‌شرطي‌كه علاوه‌بر ايمان و عمل صالحشان در جميع مراحل واطوار خــود ايمـان به خـدا و رسـول و احسـان در عمـل را دارا باشنـد، و جميـع واجبـات را انجـام داده و از جميـع محـرمـات پـرهيزكار باشند.

بــا داشتن چنين فضايلــي اگر قبل از نــزول آيه تحريــم و رسيدنش بگوششان و يــا قبــل از اينكــه معنــاي آن را فهميــده باشنــد به يكــي از ايــن پليدي‌هـا كــه عمــل شيطــان است مبتلا بوده‌انــد، حرجي بر آنها نيســت و خــداي تعالــي از گناهان گذشته آنان صرف‌نظر نموده است.

اين آيات آخرين آياتي هستند كه در باب تحريم شراب نازل شده، و نيز استفاده مي‌شود كه بعضي از مسلمين در ايام بعد از آيات اول تحريم و قبل‌از اين آيات دست از عمـل زشت خود بر نداشته بوده‌اند. و نيز به دست مي‌آيد كه بعد از نزول اين آيات

(206) امرها ، نهي‌ها و تحريم‌هاي خدا

سؤال شده است از حال كسي كه قبل‌از تحريم‌شراب به شرب آن مبتلابوده‌اند، و لابد كساني‌بوده‌اندكه ابتلاي شان به اين عمل قبل از نزول تحريم بوده، و كساني بعد از نزول و قبل از فهميدن آن، و اشخاصي بعد از نزول و بعد از فهميدن معناي آن بدون هيچ عذري، و جواب اين چند طايفه طوري داده شده كه هر طايفه‌اي حكم مسأله‌اش بحسب خصوص حال خودش معلوم شود، پس كسي كه با داشتن ايمان و احسان و در چنين حالي آنرا چشيــده (و مسلما كسي است كه قبل از تحريم و يا از روي جهل نوشيده،) حرجي بر او نيست، و كسي كه در غير اين شرايط و بدون عذر مرتكب شده حكـمش غيـر ايــن اسـت.

زمان تحريــم شــراب