آشنایی با علوم قرآنی صفحه 185

آیات در این باره بیش از این است، به همین مقدار که از سوی دانشمندان متخصّص در تفسیر نقل شده اکتفا می‌کنیم و یادآور می‌شویم که بعضی از نوگرایان با اندک تناسبی یا احتمالی برخی آیات را اشاره به یکی از کشفهای علوم تجربی می‌شمرند. این نوع دریافت سطحی هم خلاف امانت دینی است و هم مخالف تحقیق علمی، که هدفش حقیقت‌یابی است. «1»

9- اعجاز عددی در قرآن‌

9- اعجاز عددی در قرآن

بعضی از دانشمندان جدید که با عدد و رقم و دستگاه پردازشگر سریع یعنی «رایانه» سر و کار دارند به شمارش دسته‌ای از کلمات قرآن پرداخته و نظریه «اعجاز عددی قرآن» را اظهار داشته‌اند. قرآن‌پژوه معاصر عبد الرزّاق نوفل از این دانشمندان است. او پس از شماره کردن کلمات کلیدی قرآن به تناسب و سازگاری ویژه‌ای بین آنها رسیده که بسیار قابل توجّه است.

برای توضیح به نقل شواهدی از ترجمه کتابش می‌پردازیم: با آن که واژه دنیا (الدنیا) و آخرت (الآخرة) در همه آیات با هم نیامده‌اند شماره استعمال این دو لفظ هر کدام 115 بار یعنی مساوی «2» می‌باشند. تعداد لفظ «الشیطان» و «الملائکه» برابر و هر یک 68 مرتبه است. واژه «بصر» و تمام مشتقات آن و همچنین «بصیرة»- که دیدن باطنی است- و همه مشتقاتش هر کدام 148 بار به کار رفته. درست برابر همین عدد لفظ «قلب» و مشتقات آن با «فؤاد» و دیگر ساختهایش (افئده، فؤادک، افئدتهم) در قرآن آمده یعنی 148 بار. «3» بسامد کلمه «النفع» و «الفساد» با همه مشتقاتشان هر یک 50 مرتبه آمده و مساوی می‌باشند.

نیز بسامد واژه «جحیم» (دوزخ) و «عقاب» با احتساب دیگر ساختهای آن دو، برابر و

__________________________________________________

- «ستارگان با ستونی از نور به هم مربوط می‌باشند» ص 111.

(1) در این باره ر ک: خرّمشاهی، بهاء الدین، «تفسیر پوزیتیویستی قرآن»، سیر بی‌سلوک، 39- 62.
(2) ر ک: نوفل، عبد الرزّاق، اعجاز عددی در قرآن، ترجمه مصطفی حسینی طباطبایی، 21. به رعایت اختصار و گزینش، ترتیب نقل و شیوه نوشتن عین مأخذ نیست و آیات آورده نمی‌شود.
(3) همان، 28- 31. در کتاب مأخذ بیشتر آیات مورد استشهاد نقل شده است. بقیه شواهد متن نیز به ترتیب از همین مأخذ است.