آشنایی با علوم قرآنی صفحه 49

برآمدند چنین اظهار نظر کردند که: بهترین نظر در این باره آن است که استاد استادان ابو الخیر محمّد دمشقی معروف به ابن الجزری نوشته: هر قرائت صحیح باید سه شرط داشته باشد: مطابقت با قواعد زبان عربی، موافقت با یکی از نسخه‌های مصحف عثمانی و صحّت سند. ردّ این قرائت جایز نیست هر چند از قرّاء سبعه یا عشره نباشد. «1»

قرائت حفص‌

قرائت حفص

برای تعیین مصداق چنان قرائتی باید نوشته استاد معرفت را نقل کنیم که درباره قرائت حفص می‌نویسند:

«یگانه قرائتی که دارای سند صحیح و با پشتوانه جمهور استوار می‌باشد، قرائت حفص است که در طیّ قرون گذشته تا امروز میان مسلمانان متداول بوده و هست و آن به چند سبب است:

1- سند طلایی دارد، زیرا حفص از عاصم، او از ابو عبد الرّحمان سلمی و او از مولی امیر المؤمنین علیه السّلام نقل کرده است و رجال آن تماما از بزرگان طایفه و مورد ثقه و اطمینان امت بوده‌اند.

2- توافق آن با قرائت همگانی و جماهیری مسلمانان است، زیرا عاصم سعی بر آن داشت که محکمترین و استوارترین قرائتها را که از طریق صحیح و اطمینان بخش به دست آورده بود به حفص تعلیم دهد، و راه به دست آوردن قرائت همگانی موروئی از پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله همان راهی است که عاصم انتخاب کرده بود.

3- عاصم شخصا دارای ویژگیهایی بود که او را در میان مردم معروف ساخته و مورد اطمینان همگان بود. هر قرائتی را که فرا می‌گرفت آن را بر عدّه‌ای از صحابه و تابعین جلیل القدر عرضه می‌داشت و تا اطمینان کامل به صحّت آن قرائت پیدا نمی‌کرد آن را نمی‌پذیرفت ... امام احمد بن حنبل [پیشوای یکی از مذاهب اربعه اهل سنّت] صرفا قرائت عاصم را پذیرفته بود. حفص [راوی قرائتش] آگاه‌ترین مردم به قرائت عاصم بود