آشنایی با علوم قرآنی صفحه 88

فطرت و پاسخگویی به نیازهای مختلف اوست می‌پردازد، و توضیح می‌دهد که چگونه با واقع‌بینی «توحید» را پایه اصلی همه معارف و تعلیمات اخلاقی و تربیتی و حقوقی و عبادی خود قرار می‌دهد. در ادامه به بعد اعجاز آن- از جهت لفظی و معنوی- اشاره می‌کند و سرانجام نتیجه می‌گیرد:

«همه اوصافی که قرآن پیغمبر اکرم صلّی اللّه علیه و اله داشته همین قرآن دارد، پس هیچ‌گونه تغییر و تحریفی به آن راه نیافته است به علاوه خدای متعال خود از مصونیت قرآن خبر داده است، چنان که می‌فرماید: «1» «تحقیقا ما خودمان این ذکر و یادآوری (قرآن) را نازل کردیم و تحقیقا ما [خود] نگهدار آن خواهیم بود».

نیز می‌فرماید: «تحقیقا این ذکر و یادآوری کتابی است که هیچ گزندی را به خود راه نمی‌دهد، باطلی و پوچی به آن راه پیدا نمی‌کند نه از پیش و نه از پس. از خدای حکیم [دانای درست‌کار] و ستوده تدریجا نازل شده». به مقتضای این آیات قرآن مجید مخصوصا از این جهت که یادآوری خدا و راهنمای معارف حقه می‌باشد با مصونیت خدایی مصون و از گزند پیش‌آمدهای تباه کننده در پناه خدای نگهدار می‌باشد ... و تنها کتاب آسمانی است که روزگاری دراز با مصونیّت در میان بشر گذرانیده است». «2»

چنان که دیدیم هر یک از دانشوران مذکور از بعدی به اصالت و محفوظ ماندن قرآن از تغییر و تحریف نگریسته‌اند. این اتفاق نظر و هماهنگی بزرگان یک ملت و پیشوایان یک مذهب در طول زمان راجع به مسأله‌ای به حکم عقل دلیل صحّت آن نظر و رأی است؛ زیرا چنان محقّقان بزرگی بدون دلیل و مدرک روشن- آن هم در امور دینی- اظهار نظر قطعی نمی‌کنند. بنابراین تردیدی بر جا نمی‌ماند که کتاب خدا از آغاز نزول تا زمان تدوین و تکثیر- به شرحی که گذشت- با اهتمام فوق العاده قاریان و حافظان پارسا اصالت نخستین خود را حفظ کرده و مصون از کاهش یا افزایش آیه‌ای به ما رسیده است.

__________________________________________________
(1) متن آیات در بند 3 متن کتاب آمده، در این جا به نقل ترجمه آنها بسنده شد.
(2) قرآن در اسلام، 119- 120.