برهان قاطع صفحه 35

مناظره با پیروان مکاتب مختلف در بصره

نه تنها کاخ مأمون به برکت وجود امام (علیه السلام) کانون بحث و مناظرات علمی شد و به وسیله آن امام بزرگوار نور آفتاب اسلام بر خلاف خواست مأمون از آنجا به نقاط دوردست تابید که در بصره نیز یک بار چنین ماجرایی اتفاق افتاد؛ زیرا: بصره دروازه عراق و در آن زمان یکی از شهرهای مهم اسلام بود، بسیاری از مکتب ها و مذاهب مختلف که بعد از گسترش اسلام به کانون اسلام راه یافت، از دروازه بصره بود!

طبق روایت مشروحی که قطب راوندی در کتاب «الخرائج» آورده است، هنگامی که آتش فتنه در بصره بالا گرفت، و فرقه های مختلف و مکتب های گوناگون آنجا را پایگاه فعالیت خود قرار دادند، امام علی بن موسی الرضا (علیه السلام) برای خاموش کردن آتش فتنه با استفاده از یک فرصت کوتاه به «بصره» آمدند و با اقوام و گروه های مختلف به بحث و گفتگو نشستند،، و از همه آن ها دعوت فرمودند که در مجلس حضور یابند؛ از علمای بزرگ مسیحی گرفته تا علمای یهودی و کسان دیگر؛ سپس فصول مختلف انجیل و بشاراتی را که از پیامبر اسلام (صلی الله علیه و آله و سلم) در آن آمده است، تا بشارت های اسفار مختلف تورات و زبور همه را برشمردند، و بشارت های عهدین را برای آن ها دقیقاً بازگو کردند و با زبان خودشان با آن ها تکلم فرمودند آنچنان که حجت بر آن ها تمام شد. سپس رو به توده مردم مسلمان که در آن مجلس حضور داشتند، کردند و در بخشی از سخنانش چنین گفتند: «ای مردم، آیا کسی که با مخالفانش به آیین و کتاب و شریعت خود