- مقدمه 1
- پیشگفتار 4
- مناظرات امام رضا (علیه السلام) 8
- اشاره 8
- مناظره با جاثلیق (بزرگ مسیحیان) 10
- مناظره با راس الجالوت (بزرگ یهودیان) 15
- مناظره با هربذ (بزرگ زرتشتیان) 19
- مناظره با عمران صابی 20
- مناظره با سلیمان مروزی (متکلم معروف خراسان) 27
- مناظره با علی بن محمد بن الجهم درباره عصمت انبیا 29
- مناظره با پیروان مکاتب مختلف در بصره 35
- الف) نهضت ترجمه 37
- اشاره 37
- تأملی در محتوای مناظرات 37
- ب) ورود مکاتب فکری 38
- ج) عدم توانایی پاسخگویی دانشمندان 39
- ب) خلقت عالم 41
- اشاره 41
- توحید 41
- الف) اثبات کائن اول 41
- ج) مسأله «بداء» 42
- الف) اثبات نبوت خاتم انبیاء 45
- نبوت 45
- ب) معرفی درست حضرت عیسی 46
- ج) اثبات تحریف انجیل 47
- د) اثبات سایر انبیاء 48
- و) عصمت انبیاء 49
- ه) محوریت اثبات نبوت حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) 49
- امامت 51
- هدف مأمون از ترتیب دادن مناظرات 53
- 1 تخریب شخصیت علمی امام (پایین آوردن مقام علمی امام) 53
- 2 اهداف دیگر 55
- اشاره 55
- ب) سرگرم کردن مردم 56
- الف) انحصار مقام والای امام در بعد علمی 56
- ویژگی های مناظرات امام 56
- اشاره 56
- ج)معرفی شدن به عنوان زمامدار عالم 56
- 1.مناظره بر اساس مشترکات قابل قبول 57
- 2. احترام برای مناظره کنندگان 57
- 3 دعوت از مخالفان برای گفتگو 58
- 4 آشنایی کامل به علوم گوناگون 59
- برکات مناظرات امام 60
- اشاره 60
- 2 نشر علوم و معارف اهل بیت (علیهم السلام) 61
- 1 نشان دادن روح آزادمنشی اسلام 61
- 3 آشکار شدن مقام والای اهل بیت(علیهم السلام) 61
- درس هایی که از مناظرات امام باید گرفت 62
- 5 افشای خطوط انحرافی 62
- 4 هدایت منحرفان 62
پیامبری حضرت محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) از حضرت تقاضای دو شاهد عادل که مسیحیت آن را قبول دارند نمود. و حضرت فرمودند: «حال سخن به انصاف گفتی»
حضرت رضا (علیه السلام) یوحنای دیلمی را به عنوان یکی از شاهدان عادل معرفی نمودند که مسیحیان نیز وی را به عنوان عادل قبول داشتند. و حضرت اشاره به قسمتی از انجیل نمودند که یوحنا چنین گفته بود: «مسیح مرا به دین محمد عربی آگاه کرد و مژده داد که بعد از او خواهد آمد و من نیز به حواریون مژده دادم و آن ها را به او ایمان آوردم».(1) جاثلیق نیز این جملات را تأیید نمود اما در مصداق آن که محمد (صلی الله علیه و آله و سلم) همان پیامبری است که وعده داده شده است یا نه، شک داشت که حضرت قسمتی از سفر ثالث انجیل را قرائت فرمودند در حالی که نسطاس رومی نیز گواه بر این قرائت بود و در آن اشاره به پیامبر و اهل بیت(علیهم السلام) شده بود که جاثلیق جز پذیرش چاره ای نداشت. چون حضرت فرمودند: «اگر مطالب انجیل را تکذیب کنی به دینت کافر شده ای و قتلت واجب است».
ب) معرفی درست حضرت عیسی
برخی از مسیحیان با دیدن برخی از معجزات حضرت عیسی (علیه السلام) به الوهیت حضرت عیسی (علیه السلام) معتقد شده اند و حضرت رضا (علیه السلام) در مناظره با جاثلیق برای معرفی صحیح حضرت عیسی (علیه السلام) فرمودند: «نسبت به عیسی که شما قبول دارید ایرادی
1- شیخ صدوق، عیون، ج1، ص319.