قلب، عقل، علم و کلام از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 48

مفاد اين آيه اين است كه، كارهاي خوب و بد به الهام فطري از طرف پروردگار براي

علوم الهام شده به انسان و تشخيص فطري او (89)

انسان معلوم شده، يعني انساني كه داراي فطرت سليم باشد، مي‌فهمد كه چه كاري را بايد بكند و چه كاري نبايد انجام دهد.

اين دانش‌هاهمان علوم‌عملي‌است‌كه بيرون‌از دائره‌نفس، حقيقت و واقعيتي ندارد.(1)

شـروع علـم انسـان از لحظه تـولـد

«وَ اللّهُ اَخْـرَجَكُـمْ مِـنْ بُطُـونِ اُمَّهـاتِكُـمْ لا تَعْلَمُـونَ شَيْئـا وَ جَعَلَ لَكُمُ السَّمْعَ وَ الاَْبْصـارَ وَ الاَْفْئِـــدَةَ...»

«خـدا از شكـم مـادرانتـان بـرونتـان آورد و چيـزي نمـي‌دانستيـد و شمـا را گـــوش و ديــدگـــان و دل‌هــا داد شــايـد سپــاس داريــد... .» (78 / نحــل)

1- الميــــــزان ج 3، ص 165 .

(90) قلب، عقل، علم و كلام

اين كه فرمود: «خدا شما را از شكم مادرانتان بيرون آورد،» اشاره است، به تولد و جمله «چيزي نمي‌دانستيد،» يعني شما را از رحم‌هاي مادرانتان متولد كرد، در حالي كه شما از اين معلـومـاتـي كـه بعــدا از طـريـق حـس و خيـال و عقل درك كرديد، خـالي بـوديـد.