قلب، عقل، علم و کلام از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 87

در پاسخ مي‌گوييم: هيچ دليلي نيست، بر اين كه علم داراي يك سنخ است، تا وقتي مي‌گـوييـم: نباتات و جمادات هم شعور دارند، آثار شعور واقع در انسان و حيوان نيز از آن‌ها بروز كند. ممكـن است شعور هم براي خود مراتبي داشته باشد و به خاطر اختلاف مـراتـب آثـارش نيز مختلف گردد.

عــلاوه بــر ايــن كــه آثــار و اعمــال عجيــب و متقنــي كــه از نبــاتــات و ساير انــواع مــوجــودات طبيعــي در عــالـم مشهــود اســت، هيــچ دســت كمــي از اتقان و نظــم و ترتيبـي كـه در آثار موجودات زنده، چون انسان و حيوان مي‌باشد، ندارد. (1)

1- الميزان ج 34، ص 290 .

مفهوم علم و بيان در موجودات (159)

-160

فصل يازدهم:كلام و ساخت آن نزد انسان

انسـان چگونـه كلام را مي‌سازد ؟

«...مِنْهُمْ مَنْ كَلَّمَ اللّهُ...،»

«...بعضــي از پيـامبـران كسي بوده، كه خدا با وي سخن گفت... .» (253 / بقره)

حقيقـــــت كــــــلام و تعــــريــف آن در عـــــرف مـــا بنــــي‌آدم چيســــت ؟