صحیفه صحت : نامه طلائی امام رضا علیه السلام صفحه 13

و از نام دارو ها و ترکیبات شیمیایی مواد غذایی و خواص آن ها سخن می گوید.

ولی پزشکان قدیم از صفراء، سوداء، بلغم و… سخن می گفتند. همان طور که سردی و گرمی غذاها را بیان می کردند و گاهی از ماه های رومی و فصول سال نام می بردند. یعنی نظام پزشکی و اصطلاحات خاص خود را داشتند.

حال اگر کسی بخواهد در هر عصر دستورات بهداشتی و درمانی بیان کند لازم است ادبیات پزشکی آن عصر را لحاظ کند وگرنه مخاطب او مطلب را به خوبی دریافت نمی کند.

پس کاربرد این اصطلاحات به معنای تأیید همه لوازم پزشکی آن ها نیست.

از این روست که می بینیم در رساله ی ذهبیه امام رضا علیه السلام و احادیث طبی دیگر گاهی از این اصطلاحات برای بیان توصیه های بهداشتی و درمانی استفاده شده است.

و حتی از امام رضا علیه السلام نقل شده که در مذاکره ای که قبل از نگارش رساله ی ذهبیه با مأمون و دانشمندان داشته است فرمودند:(1)

نزد من نیز تجربیات و اطلاعاتی هست که بر اثر مرور زمان و آزمایش های گوناگون به صحت و درستی آن ها یقین کرده ام به اضافه آن چه از گذشتگان بر آن توفیق یافته ام از چیزهایی که انسان نمی تواند آن ها را ندیده بگیرد و متروک بگذارد، ولی آن ها را به صورت یک کتاب جمع آوری خواهم کرد.