- درآمد 1
- چکیده 6
- خردورزی در اندیشه کلامی امام رضا علیه السلام 6
- اشاره 6
- مقدمه 7
- جایگاه عقل در کلام امام رضا علیه السلام 9
- تجلی عقل در مناظرات کلامی امام رضا علیه السلام 11
- اشاره 12
- امام رضا علیه السلام و به کار گیری عقل در امور نظری 12
- 1. عقل و استناد حدوث اراده به امر بدیهی 12
- 2. عقل و نفی وجود ذاتی ما سوی الله 13
- 3. کاربرد عقل در اثبات توحید صفاتی 15
- 4. کاربرد عقل در اثبات حدوث عالم 17
- 5. کار برد عقل در توحید افعالی و نفی جبر و تفویض 19
- جمع بندی و نتیجه گیری 22
- منابع 23
- مقدمه 24
- امام رضا علیه السلام در برابر اهل حدیث، معتزله و واقفیان 24
- چکیده 24
- اشاره 24
- اشاره 24
- د) غموض و دشواری مسأله 25
- ب) فتوحات اسلامی 25
- 1. اسباب پیدایش فرقه ها و مذاهب در میان مسلمانان 25
- ج) امیال و هواهای نفسانی 25
- ه) تقلید از گذشتگان 25
- اشاره 25
- الف) خلأ رهبری 25
- الف) تفرقه پراکنی 26
- ج) بزرگ نمائی اختلافات 26
- ب) تلاش برای بی پایه نشان دادن تشیع 26
- اشاره 26
- 2. اسباب پیدایش فرقه ها در میان شیعیان 26
- اختلاف در شرایط امام 26
- نمایی از عصر امام رضا علیه السلام 27
- اشاره 27
- 1. امام رضا علیه السلام و معتزله 28
- الف) پیدایی معتزله 28
- ج) اصول عقاید معتزله 29
- ب) پویایی معتزله 29
- د) امام رضا علیه السلام، معتزله و مسأله خَلق قرآن 30
- 2. امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 31
- الف) اهل حدیث چه کسانی هستند؟ 31
- ب) امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 32
- 3. امام رضا علیه السلام و دانشمندان برجسته ادیان مختلف 33
- اشاره 34
- 4. امام رضا علیه السلام و واقفیان 34
- الف) توضیح اندیشه وقف 35
- ب) وقف سیاسی و اعتقادی 35
- ج) انگیزه های وقف 36
- د)اندیشه وقف در دوره های مختلف 37
- ه) دلایل و نصوص بر امامت امام رضا علیه السلام 38
- و) اقسام واقفیان دوران امام رضا علیه السلام 39
- ز) بزرگان و دانشمندان واقفی 41
- ح) بازگشت برخی از واقفیان از باور به وقف 43
- نتیجه گیری 45
- منابع 46
- اشاره 48
- چکیده 48
- روش شناسی مناظرات امام رضا علیه السلام 48
- مناظره در اسلام و نقش آن در پیشبرد هدف ها 49
- دانش امام رضا علیه السلام 50
- 1. استفاده از روش های عقلی و استدلالی 53
- روش های مورد استفاده امام رضا علیه السلام در مناظرات 53
- 2. تکیه بر اصول مشترک بین ادیان 54
- 3. به کارگیری فصاحت در گفتار 55
- 4. تکریم طرف مناظره 56
- 5. تفویض مسؤلیت به تازه مسلمانان 58
- 6. عنایت به احکام الهی 58
- 7. استفاده از نیروی تصرف در امور طبیعی 59
- 8. تسلط بر علوم و زبان های مختلف 60
- 9. داشتن سعه صدر 61
- 10. توجه به مقتضای جلسه مناظره 62
- 11. استناد به منابع قابل قبول طرف مناظره 62
- 12. آزادگی و روح علمی 65
- 13. تسلط، آرامش و انصاف 66
- نتیجه گیری 67
- منابع 69
- چکیده 71
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 71
- اشاره 71
- تشیع در ایران 72
- الف) امام در مسیر مرو 73
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 73
- اشاره 73
- ب) نقل حدیث در نیشابور 74
- اقدامات عملی امام برای تقویت تشیع در ایران 75
- اشاره 75
- ب) رفت و آمد شیعیان به محضر امام 76
- الف) تشکیل جلسات مناظره 76
- ج) نامه نگاری های امام 77
- د) پشتیبانی اقتصادی و کمک به مستمندان 77
- ه) پشتیبانی فرهنگی و تشویق شعرا 78
- اشاره 79
- ب) مهاجرت سادات 79
- آثار حضور امام در تقویت تشیع در ایران 79
- الف) آثار و بناها 79
- ج) قیام های سادات بر علیه خلافت جور 81
- منابع 83
- اشاره 85
- چکیده 85
- فرهنگ و آداب زیارت 85
- مقدمه 86
- 1. طرح مسأله 87
- کلیات 87
- 2. ضرورت و اهمیت 87
- ب) اهداف جزیی 88
- 3. اهداف 88
- الف) هدف کلی 88
- 4. پیشینه 88
- 5. ساختار 89
- اشاره 89
- الف) فرهنگ 89
- 1. تعاریف کاربردی 89
- اشاراتی پیرامون فرهنگ، ادب و زیارت 89
- ب) ادب 91
- ج) زیارت 92
- د) زائر 93
- 2. پشینه تاریخی زیارت 93
- 3. فلسفه زیارت 95
- 4. نقش زیارت در بهداشت روانی 97
- فرهنگ و ادب زیارت امام رضا علیه السلام 98
- اشاره 98
- اشاره 98
- 1. آستانه سفر 98
- الف) اصول فرهنگی 99
- ب) شاخصه های ادب زیارت 100
- الف) اصول فرهنگی 102
- اشاره 102
- 2. هنگام ورود به حرم 102
- ب) اداب 106
- 3. پس از زیارت 118
- نتیجه گیری 118
- پیشنهاداتی به مسئولین فرهنگی 120
- پیشنهادات و راهکارها 120
- اشاره 120
- پیشنهاداتی به زائرین 121
- منابع 122
- چکیده 124
- زیارت حضرت رضا علیه السلام از دیدگاه اهل سنت 124
- اشاره 124
- سخن آغازین 125
- 1. در نگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 126
- فضیلت زیارت 126
- اشاره 126
- 2. در نگاه امام کاظم علیه السلام 127
- 3. در نگاه امام رضا علیه السلام 128
- 4. در نگاه امام جواد علیه السلام 129
- 5. در نگاه امام هادی علیه السلام 129
- زیارت اهل سنّت 130
- 1. قرن چهارم 130
- اشاره 130
- 2. قرن پنجم 132
- 3. قرن هشتم 136
- 4. قرن نهم 137
- 5. قرن دهم 137
- آستان حضرت علیه السلام 140
- اشاره 140
- 6. قرن چهاردهم 140
- 1. قرن سوم و چهارم 141
- 2. قرن هشتم 141
- سخن پایانی 143
- منابع 145
- اشاره 147
- سیمای امام رضا علیه السلام در اشعار شعرای شیعی معاصر آن حضرت 147
- چکیده 147
- مقدمه 148
- شعرای معاصر امام رضا علیه السلام 151
- اشاره 151
- 1. ابونواس 151
- 2. دعبل خُزاعی 154
- 3. ابراهیم بن عباس الصّولی 158
- نتیجه گیری 161
- منابع 162
- لیست مقالات رسیده به همایش 163
- لیست چکیده مقالات رسیده به همایش (اصل مقاله واصل نگردید) 167
زیارت من، مرا زیارت کند، روز قیامت شفیع او خواهم بود.» (1)
معرفت: معرفت امام و آگاهی از منزلت او مورد سفارش و تاکید بسیاری از روایات است. از امام کاظم علیه السلام رسیده است: «...فمن زاره مسلماً لأمره عارفاً بحقه کان عندالله جل وعز کشهداء بدر: ...هرکس امام رضا علیه السلام را زیارت کند، در حالی که تسلیم امر او و عارف به حقش باشد، در پیشگاه الهی از منزلت شهدای بدر برخوردار است.» (2)
2. هنگام ورود به حرم
اشاره
همان گونه که پیشتر اشاره شد، زائر حرم رضوی باید در آستانه سفر و در طی آن اصول فرهنگی و نیز آدابی را رعایت نماید تا تنها رنج سفر را به خود هموار ننموده باشد؛ بلکه از این فرصت به دست آمده ره توشه ای برای خود کسب نماید. حال در هنگام ورود و رسیدن به حرم حضرت رضا علیه السلام نیز باید نکات مهمی را پیرامون فرهنگ و ادب زیارت مدّ نظر قرار دهد؛ چرا که با بررسی این مسأله پی می بریم که، این عمل- زیارت- صرفاً عمل عبادی خشک و بی روح نیست؛ بلکه رعایت خود این اخلاق و آداب در تمام مراحل سفر زیارتی تأثیر بسیار مهمی از جنبه های گوناگون روانی، تربیتی، عاطفی و... را برای انسان به همراه دارد که در هیچ کتابی نمی توان آن را به دست آورد. از این رو در این قسمت به بررسی اصول فرهنگی و نیز آداب آن در هنگام ورود به حرم حضرت و عرض ادب خدمت ایشان می پردازیم.
الف) اصول فرهنگی
تجربه ثابت کرده است که انسانهایی که در جامعه با دیگران با رأفت و مهربانی برخورد می کنند، همواره از آنان به نیکی یاد می شود و بر عکس،
1- . جعفر بن محمد قولویه،کامل الزیارات، ص46.
2- . علاّمه مجلسی، بحار الانوار، ج99، ص41.