- درآمد 1
- خردورزی در اندیشه کلامی امام رضا علیه السلام 6
- اشاره 6
- چکیده 6
- مقدمه 7
- جایگاه عقل در کلام امام رضا علیه السلام 9
- تجلی عقل در مناظرات کلامی امام رضا علیه السلام 11
- امام رضا علیه السلام و به کار گیری عقل در امور نظری 12
- 1. عقل و استناد حدوث اراده به امر بدیهی 12
- اشاره 12
- 2. عقل و نفی وجود ذاتی ما سوی الله 13
- 3. کاربرد عقل در اثبات توحید صفاتی 15
- 4. کاربرد عقل در اثبات حدوث عالم 17
- 5. کار برد عقل در توحید افعالی و نفی جبر و تفویض 19
- جمع بندی و نتیجه گیری 22
- منابع 23
- اشاره 24
- اشاره 24
- مقدمه 24
- چکیده 24
- امام رضا علیه السلام در برابر اهل حدیث، معتزله و واقفیان 24
- د) غموض و دشواری مسأله 25
- 1. اسباب پیدایش فرقه ها و مذاهب در میان مسلمانان 25
- ه) تقلید از گذشتگان 25
- ج) امیال و هواهای نفسانی 25
- اشاره 25
- ب) فتوحات اسلامی 25
- الف) خلأ رهبری 25
- اشاره 26
- ب) تلاش برای بی پایه نشان دادن تشیع 26
- الف) تفرقه پراکنی 26
- ج) بزرگ نمائی اختلافات 26
- اختلاف در شرایط امام 26
- 2. اسباب پیدایش فرقه ها در میان شیعیان 26
- اشاره 27
- نمایی از عصر امام رضا علیه السلام 27
- 1. امام رضا علیه السلام و معتزله 28
- الف) پیدایی معتزله 28
- ج) اصول عقاید معتزله 29
- ب) پویایی معتزله 29
- د) امام رضا علیه السلام، معتزله و مسأله خَلق قرآن 30
- الف) اهل حدیث چه کسانی هستند؟ 31
- 2. امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 31
- ب) امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 32
- 3. امام رضا علیه السلام و دانشمندان برجسته ادیان مختلف 33
- 4. امام رضا علیه السلام و واقفیان 34
- اشاره 34
- ب) وقف سیاسی و اعتقادی 35
- الف) توضیح اندیشه وقف 35
- ج) انگیزه های وقف 36
- د)اندیشه وقف در دوره های مختلف 37
- ه) دلایل و نصوص بر امامت امام رضا علیه السلام 38
- و) اقسام واقفیان دوران امام رضا علیه السلام 39
- ز) بزرگان و دانشمندان واقفی 41
- ح) بازگشت برخی از واقفیان از باور به وقف 43
- نتیجه گیری 45
- منابع 46
- چکیده 48
- اشاره 48
- روش شناسی مناظرات امام رضا علیه السلام 48
- مناظره در اسلام و نقش آن در پیشبرد هدف ها 49
- دانش امام رضا علیه السلام 50
- 1. استفاده از روش های عقلی و استدلالی 53
- روش های مورد استفاده امام رضا علیه السلام در مناظرات 53
- 2. تکیه بر اصول مشترک بین ادیان 54
- 3. به کارگیری فصاحت در گفتار 55
- 4. تکریم طرف مناظره 56
- 5. تفویض مسؤلیت به تازه مسلمانان 58
- 6. عنایت به احکام الهی 58
- 7. استفاده از نیروی تصرف در امور طبیعی 59
- 8. تسلط بر علوم و زبان های مختلف 60
- 9. داشتن سعه صدر 61
- 11. استناد به منابع قابل قبول طرف مناظره 62
- 10. توجه به مقتضای جلسه مناظره 62
- 12. آزادگی و روح علمی 65
- 13. تسلط، آرامش و انصاف 66
- نتیجه گیری 67
- منابع 69
- اشاره 71
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 71
- چکیده 71
- تشیع در ایران 72
- الف) امام در مسیر مرو 73
- اشاره 73
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 73
- ب) نقل حدیث در نیشابور 74
- اقدامات عملی امام برای تقویت تشیع در ایران 75
- اشاره 75
- الف) تشکیل جلسات مناظره 76
- ب) رفت و آمد شیعیان به محضر امام 76
- ج) نامه نگاری های امام 77
- د) پشتیبانی اقتصادی و کمک به مستمندان 77
- ه) پشتیبانی فرهنگی و تشویق شعرا 78
- الف) آثار و بناها 79
- اشاره 79
- ب) مهاجرت سادات 79
- آثار حضور امام در تقویت تشیع در ایران 79
- ج) قیام های سادات بر علیه خلافت جور 81
- منابع 83
- اشاره 85
- چکیده 85
- فرهنگ و آداب زیارت 85
- مقدمه 86
- 2. ضرورت و اهمیت 87
- 1. طرح مسأله 87
- کلیات 87
- 3. اهداف 88
- الف) هدف کلی 88
- 4. پیشینه 88
- ب) اهداف جزیی 88
- اشاره 89
- الف) فرهنگ 89
- 1. تعاریف کاربردی 89
- اشاراتی پیرامون فرهنگ، ادب و زیارت 89
- 5. ساختار 89
- ب) ادب 91
- ج) زیارت 92
- 2. پشینه تاریخی زیارت 93
- د) زائر 93
- 3. فلسفه زیارت 95
- 4. نقش زیارت در بهداشت روانی 97
- 1. آستانه سفر 98
- اشاره 98
- اشاره 98
- فرهنگ و ادب زیارت امام رضا علیه السلام 98
- الف) اصول فرهنگی 99
- ب) شاخصه های ادب زیارت 100
- اشاره 102
- الف) اصول فرهنگی 102
- 2. هنگام ورود به حرم 102
- ب) اداب 106
- 3. پس از زیارت 118
- نتیجه گیری 118
- پیشنهاداتی به مسئولین فرهنگی 120
- پیشنهادات و راهکارها 120
- اشاره 120
- پیشنهاداتی به زائرین 121
- منابع 122
- اشاره 124
- زیارت حضرت رضا علیه السلام از دیدگاه اهل سنت 124
- چکیده 124
- سخن آغازین 125
- فضیلت زیارت 126
- اشاره 126
- 1. در نگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 126
- 2. در نگاه امام کاظم علیه السلام 127
- 3. در نگاه امام رضا علیه السلام 128
- 4. در نگاه امام جواد علیه السلام 129
- 5. در نگاه امام هادی علیه السلام 129
- اشاره 130
- 1. قرن چهارم 130
- زیارت اهل سنّت 130
- 2. قرن پنجم 132
- 3. قرن هشتم 136
- 5. قرن دهم 137
- 4. قرن نهم 137
- آستان حضرت علیه السلام 140
- 6. قرن چهاردهم 140
- اشاره 140
- 1. قرن سوم و چهارم 141
- 2. قرن هشتم 141
- سخن پایانی 143
- منابع 145
- چکیده 147
- اشاره 147
- سیمای امام رضا علیه السلام در اشعار شعرای شیعی معاصر آن حضرت 147
- مقدمه 148
- 1. ابونواس 151
- شعرای معاصر امام رضا علیه السلام 151
- اشاره 151
- 2. دعبل خُزاعی 154
- 3. ابراهیم بن عباس الصّولی 158
- نتیجه گیری 161
- منابع 162
- لیست مقالات رسیده به همایش 163
- لیست چکیده مقالات رسیده به همایش (اصل مقاله واصل نگردید) 167
کرده است و چون روز قیامت شود، زایران را با امامان ما اهل بیت خواهد یافت و زایران فرزندم علی، درجه شان بالاتر است.»
3. در نگاه امام رضا علیه السلام
الف) جُوینی شافعی با سلسله سند خود، از فضّال روایت کرده که گفت:
«سَمِعْتُ علی بن موسی الرضا علیه السلام، وجائه رجلٌ فقال له: یا بن رسول اللّه! رأیْتُ رسول اللّه فی المنام کان یقول لی: کیف أنتم إذا دُفِنَ فی أرضکم بضْعَتی واسْتَحْفَظْتُم وَدیعتی وغُیّبَ فی ثراکم لحمی؟ فقال له الرضا علیه السلام : أنا المدفون فی أرضکم وأنا بَضعه نبیّکم وأنا الودیعه واللحم، من زارنی وهو یعْرِف ما أَوْجَب اللّه منْ حقی وطاعتی، أنا وآبائی شفعاؤه یوم القیامه ومن کنّا شفعاؤُه نجا، ولو علیه مثل وِزْر الثَقَلین الجن والإنس (1) از علی بن موسی الرضا علیه السلام شنیدم شخصی نزد وی آمد و به امام عرض کرد: ای فرزند رسول خدا! پیامبر صلی الله علیه و آله را در خواب دیدم که به من می فرمود: چگونه خواهید بود زمانی که پاره تن من در سرزمین شما مدفون و امانتم را محافظت کنید و گوشت بدنم در سرزمین شما پنهان شود؟ امام رضا علیه السلام در پاسخ فرمود: من آن شخصی هستم که در سرزمین شما دفن خواهد شد، من پاره تن رسول خدا هستم. امانتی که هر شخصی اگر با معرفت به حقم و اطاعت از من، زیارتم کند من و پدرانم شفیعان او در روز قیامت خواهیم بود و کسی که ما شفیعان او باشیم نجات خواهد یافت، هر چند گناهان وی به اندازه گناهان جن و انس باشد.
ب) حاکم نیشابوری شافعی به سند خود می گوید: امام رضا علیه السلام فرمود: «من زارنی علی بُعْد داری أتیتُه یوم القیامه فی ثلاثه مواطن حتی أخلصه من أهوالها:
1- . همان، ص191، ح468؛ خواند امیر شافعی، تاریخ حبیب السیر فی أخبار أفراد بشر، ج2، ص86؛ خنجی اصفهانی حنفی، وسیله الخادم إلی المخدوم در شرح صلوات چهارده معصوم علیهم السلام، ص223.