- درآمد 1
- چکیده 6
- خردورزی در اندیشه کلامی امام رضا علیه السلام 6
- اشاره 6
- مقدمه 7
- جایگاه عقل در کلام امام رضا علیه السلام 9
- تجلی عقل در مناظرات کلامی امام رضا علیه السلام 11
- اشاره 12
- امام رضا علیه السلام و به کار گیری عقل در امور نظری 12
- 1. عقل و استناد حدوث اراده به امر بدیهی 12
- 2. عقل و نفی وجود ذاتی ما سوی الله 13
- 3. کاربرد عقل در اثبات توحید صفاتی 15
- 4. کاربرد عقل در اثبات حدوث عالم 17
- 5. کار برد عقل در توحید افعالی و نفی جبر و تفویض 19
- جمع بندی و نتیجه گیری 22
- منابع 23
- اشاره 24
- چکیده 24
- مقدمه 24
- امام رضا علیه السلام در برابر اهل حدیث، معتزله و واقفیان 24
- اشاره 24
- الف) خلأ رهبری 25
- د) غموض و دشواری مسأله 25
- ج) امیال و هواهای نفسانی 25
- ب) فتوحات اسلامی 25
- اشاره 25
- ه) تقلید از گذشتگان 25
- 1. اسباب پیدایش فرقه ها و مذاهب در میان مسلمانان 25
- اشاره 26
- 2. اسباب پیدایش فرقه ها در میان شیعیان 26
- ب) تلاش برای بی پایه نشان دادن تشیع 26
- الف) تفرقه پراکنی 26
- ج) بزرگ نمائی اختلافات 26
- اختلاف در شرایط امام 26
- نمایی از عصر امام رضا علیه السلام 27
- اشاره 27
- الف) پیدایی معتزله 28
- 1. امام رضا علیه السلام و معتزله 28
- ج) اصول عقاید معتزله 29
- ب) پویایی معتزله 29
- د) امام رضا علیه السلام، معتزله و مسأله خَلق قرآن 30
- الف) اهل حدیث چه کسانی هستند؟ 31
- 2. امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 31
- ب) امام رضا علیه السلام و اهل حدیث 32
- 3. امام رضا علیه السلام و دانشمندان برجسته ادیان مختلف 33
- 4. امام رضا علیه السلام و واقفیان 34
- اشاره 34
- الف) توضیح اندیشه وقف 35
- ب) وقف سیاسی و اعتقادی 35
- ج) انگیزه های وقف 36
- د)اندیشه وقف در دوره های مختلف 37
- ه) دلایل و نصوص بر امامت امام رضا علیه السلام 38
- و) اقسام واقفیان دوران امام رضا علیه السلام 39
- ز) بزرگان و دانشمندان واقفی 41
- ح) بازگشت برخی از واقفیان از باور به وقف 43
- نتیجه گیری 45
- منابع 46
- روش شناسی مناظرات امام رضا علیه السلام 48
- اشاره 48
- چکیده 48
- مناظره در اسلام و نقش آن در پیشبرد هدف ها 49
- دانش امام رضا علیه السلام 50
- روش های مورد استفاده امام رضا علیه السلام در مناظرات 53
- 1. استفاده از روش های عقلی و استدلالی 53
- 2. تکیه بر اصول مشترک بین ادیان 54
- 3. به کارگیری فصاحت در گفتار 55
- 4. تکریم طرف مناظره 56
- 5. تفویض مسؤلیت به تازه مسلمانان 58
- 6. عنایت به احکام الهی 58
- 7. استفاده از نیروی تصرف در امور طبیعی 59
- 8. تسلط بر علوم و زبان های مختلف 60
- 9. داشتن سعه صدر 61
- 10. توجه به مقتضای جلسه مناظره 62
- 11. استناد به منابع قابل قبول طرف مناظره 62
- 12. آزادگی و روح علمی 65
- 13. تسلط، آرامش و انصاف 66
- نتیجه گیری 67
- منابع 69
- چکیده 71
- اشاره 71
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 71
- تشیع در ایران 72
- نقش امام رضا علیه السلام در ارتقاء و تقویت تشیع در ایران 73
- الف) امام در مسیر مرو 73
- اشاره 73
- ب) نقل حدیث در نیشابور 74
- اشاره 75
- اقدامات عملی امام برای تقویت تشیع در ایران 75
- الف) تشکیل جلسات مناظره 76
- ب) رفت و آمد شیعیان به محضر امام 76
- د) پشتیبانی اقتصادی و کمک به مستمندان 77
- ج) نامه نگاری های امام 77
- ه) پشتیبانی فرهنگی و تشویق شعرا 78
- ب) مهاجرت سادات 79
- الف) آثار و بناها 79
- اشاره 79
- آثار حضور امام در تقویت تشیع در ایران 79
- ج) قیام های سادات بر علیه خلافت جور 81
- منابع 83
- فرهنگ و آداب زیارت 85
- اشاره 85
- چکیده 85
- مقدمه 86
- کلیات 87
- 2. ضرورت و اهمیت 87
- 1. طرح مسأله 87
- 3. اهداف 88
- ب) اهداف جزیی 88
- الف) هدف کلی 88
- 4. پیشینه 88
- 1. تعاریف کاربردی 89
- 5. ساختار 89
- الف) فرهنگ 89
- اشاره 89
- اشاراتی پیرامون فرهنگ، ادب و زیارت 89
- ب) ادب 91
- ج) زیارت 92
- د) زائر 93
- 2. پشینه تاریخی زیارت 93
- 3. فلسفه زیارت 95
- 4. نقش زیارت در بهداشت روانی 97
- فرهنگ و ادب زیارت امام رضا علیه السلام 98
- 1. آستانه سفر 98
- اشاره 98
- اشاره 98
- الف) اصول فرهنگی 99
- ب) شاخصه های ادب زیارت 100
- الف) اصول فرهنگی 102
- 2. هنگام ورود به حرم 102
- اشاره 102
- ب) اداب 106
- 3. پس از زیارت 118
- نتیجه گیری 118
- پیشنهادات و راهکارها 120
- پیشنهاداتی به مسئولین فرهنگی 120
- اشاره 120
- پیشنهاداتی به زائرین 121
- منابع 122
- چکیده 124
- اشاره 124
- زیارت حضرت رضا علیه السلام از دیدگاه اهل سنت 124
- سخن آغازین 125
- 1. در نگاه پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله 126
- فضیلت زیارت 126
- اشاره 126
- 2. در نگاه امام کاظم علیه السلام 127
- 3. در نگاه امام رضا علیه السلام 128
- 4. در نگاه امام جواد علیه السلام 129
- 5. در نگاه امام هادی علیه السلام 129
- زیارت اهل سنّت 130
- 1. قرن چهارم 130
- اشاره 130
- 2. قرن پنجم 132
- 3. قرن هشتم 136
- 4. قرن نهم 137
- 5. قرن دهم 137
- آستان حضرت علیه السلام 140
- اشاره 140
- 6. قرن چهاردهم 140
- 2. قرن هشتم 141
- 1. قرن سوم و چهارم 141
- سخن پایانی 143
- منابع 145
- چکیده 147
- سیمای امام رضا علیه السلام در اشعار شعرای شیعی معاصر آن حضرت 147
- اشاره 147
- مقدمه 148
- اشاره 151
- شعرای معاصر امام رضا علیه السلام 151
- 1. ابونواس 151
- 2. دعبل خُزاعی 154
- 3. ابراهیم بن عباس الصّولی 158
- نتیجه گیری 161
- منابع 162
- لیست مقالات رسیده به همایش 163
- لیست چکیده مقالات رسیده به همایش (اصل مقاله واصل نگردید) 167
فاصله ای است به فراخی بین آسمان و زمین. (1) این همان است که امام صادق علیه السلام فرمود: «اوسع ممّا بین الاسماء و الارض» (2)
جمع بندی و نتیجه گیری
استقبال امام رضا علیه السلام از مباحث آزاد در میان ادیان و مذاهب و حضور در این میدان نشانگر پایه های برهانی و عقلانی مبانی اعتقادی اسلامی است حضرت اعتقاد داشت که معارف دین با عقل و علم قابل دفاع است، از این رو با اطمینان به حقانیت دین و واقعگرایی شریعت محمدی، ضمن توجه و ژرفکاوی در معارف توحیدی و ارج نهادن به پرسش های دینی، از عقل به عنوان ابزاری کارآمد در مباحث علمی و کلامی استفادهایی بسیار می کرد و از آن شمشیری بُرّان می ساخت و به مبارزه با مخالفان می رفت و با بیان آمیخته با عقل خود، همگان را در این عرصه منکوب و مغلوب می ساخت.
1- . عبدالله جوادی آملی، علی بن موسی الرضا علیه السلام و الفلسفه الالهیه، ص84.
2- . شیخ صدوق، التوحید، ص360؛ علاّمه مجلسی، بحار الانوار، ج5، ص51؛ شیخ کلینی، کافی، ج1، ص159.