زلال اندیشه رضوی: مجموعه مقالات برگزیده همایش صفحه 26

درستی یا نادرستی سخن آنان به تشتت و ناهمگونی می انجامد. (1)

2. اسباب پیدایش فرقه ها در میان شیعیان

اشاره

در خصوص شیعه، امور دیگری نیز در پیدایش فرقه ها دخالت داشته اند که می توان به موارد زیر اشاره کرد:

الف) تفرقه پراکنی

حاکمان سیاسی به منظور بقای حکومت خود در میان شیعیان تخم تفرقه می پاشیدند.

ب) تلاش برای بی پایه نشان دادن تشیع

مخالفان شیعه خواسته اند با بزرگ نشان دادن اختلافات شیعه، آن را دلیلی بر بی پایگی و بی ثباتی شیعه اعلام نمایند. بر همین اساس، برخی از نام های فرقه های شیعه رکیک و مستهجن انتخاب شده است. مانند شیطانیه، خشبیه، ابتریه و...

ج) بزرگ نمائی اختلافات

رسم برخی از ارباب گروه ها، بزرگ نمایی اختلاف شیعیان و تکثیر فرقه های تصنعی بوده است.

اختلاف در شرایط امام

اختلاف در ویژگی های امام پس از شهادتِ امام پیشین از عواملی است که باعث پیدایش برخی فرقه ها در میان شیعیان شده است. از این رو، گاهی برخی از این فرقه ها پس از روشن شدن مسأله به سرعت از میان می رفته اند. (2)