زلال اندیشه رضوی: مجموعه مقالات برگزیده همایش صفحه 49

گفتگوها و برخوردهای فعلی ما در عصر حاضر باشد شاید عمده ترین مانع در دستیابی به هدفمان در گفتگوها، رعایت نکردن این اصول باشد. امّا با کشف اصول و روش های حاکم بر گفتگوی معصومان به ویژه واکاوی مناظرات امام رضا علیه السلام می توان همان روش را در گفتمان های دینی اجرا کرد در این صورت به یقین می توانیم در معرفی اسلام به جهان موفق تر باشیم.

کلید واژه ها: امام رضا علیه السلام، مناظره، روش شناسی

مناظره در اسلام و نقش آن در پیشبرد هدف ها

برای روشنگری و کشف حقایق و شناخت واقعیت ها، مناظره، بحث و بررسی رو در رو، به خصوص در روزگار ما که رشد فکری و علمی توسعه یافته، بهترین و محکم ترین راهِ رسیدن به هدفِ فرهنگی است، که اگر بر اثر تعصب و لجاجت، مورد قبول طرف مقابل واقع نشود دست کم موجب اتمام حجّت خواهد شد، چه، پر واضح است، عقیده و ایده را نمی توان با سرنیزه تحمیل کرد، چه، گذرا و بی ریشه خواهد بود. (1)

قرآن کریم به این موضوع به عنوان یک اصل نگریسته و خطاب به پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله می فرماید: ((...قل هاتوا برهانکم إن کنتم صادقین: (2)... بگو اگر راست می گویید، دلیل خود را بیاورید)).

وقتی اسلام دیگران را به دلیل و منطق دعوت می کند، باید خودش بر دلیل و استدلال تکیه داشته باشد به همین دلیل در سوره نحل پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله را مخاطب قرار داده می فرماید: ((ادعُ إلی سبیلِ ربک بالحکمه والموعظه الحسنه و جادلهم بالّتی هی احسن...: (3) با حکمت و اندرز به راه پروردگارت دعوت

1- . محمدی اشتهاردی، صد و یک مناظره ی جالب و خواندنی، ص3.
2- . بقره/111.
3- . نحل/125.