زلال اندیشه رضوی: مجموعه مقالات برگزیده همایش صفحه 61

از طبیعت اشیاء در عالم سئوال می کند که امام علیه السلام همه را جواب می دهد. (1)

در مناظره با عمرو بن هذاب هم که منکر علم امام به تمام زبان ها بود، مجلسی تشکیل دادند که در آن هندو زبان، رومی، فارسی و ترک زبان بودند، امام علیه السلام با هر یک از آنها با زبان خودشان به گفتگو نشست. خود ایشان می فرمود: «من حجت خدا در میان مردمم و خدای به هنگامی که صحبت می کند با هر قومی به همان زبان سخن می گوید.» (2)

9. داشتن سعه صدر

یکی دیگر از اصولی که می توان از روند مناظرات امام رضا علیه السلام به دست آورد، داشتن سعه صدر و تحمّل نظرات دیگران است. پذیرش این مسأله که دیگران هم حق دارند، آزادانه فکر کنند و هر چه خواستند بگویند و این را گامی مثبت و مقدماتی در ایجاد ارتباط و گفتگو با افراد دیگر می دانستند. عدم تحمل آراء و عقاید دیگران نه تنها باعث گفتگو نمی شود بلکه سبب دوری و بدبینی به یکدیگر نیز می شود.

در مناظره بین آن حضرت با جاثلیق، وقتی با استدلال امام مواجه می شود که: «ما به خدا معتقدیم و به عیسایی که معتقد به نبوت محمد صلی الله علیه و آله بود و ما چیزی علیه عیسی نداریم مگر ضعف و کمی روزه و نماز او. در اینجا جاثلیق با شنیدن این ها فریاد زد: به خدا علمت را فاسد کردی و امورت ضعیف شد. ما فکر می کردیم که تو عالم ترین اهل اسلام هستی. امام به آرامی با او روبرو شد، و با توجه به خدا انگاشتن عیسی مسیح توسط مسیحیان به آن جواب دادند. (3)

1- . همان، ص123- 126.
2- . طبرسی، حسن بن فضل، اعلام الوری باعلام الهدی، ص444.
3- . همان، ج2، ص413؛ قرشی، همان، ج1، ص221.