زلال اندیشه رضوی: مجموعه مقالات برگزیده همایش صفحه 7

خود، از آن استفاده هائی شایان کرد.

این پژوهش که با عنوان «خردورزی در اندیشه کلامی امام رضا علیه السلام » سامان یافته است، می کوشد نمونه هایی از به کار گیری عقل در مناظرات و مباحث کلامی توسط امام رضا علیه السلام را ارائه نماید.

کلید واژگان: امام رضا علیه السلام، معارف رضوی، عقل، خردورزی، امور نظری و استدلال های کلامی.

مقدمه

شریعت اسلام در آغاز حیات و در عصر پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله، از محیط حجاز فراتر نرفت ولی از آن رو که زیر بنایی استوار و مستحکم داشت، به تدریج رو به گسترش نهاد و در زمانی اندک سراسر دنیای متمدن آن عصر را در نوردید و تمدن های بزرگ روم، ایران، مصر، یمن و کلده و آشور را در کوره داغ فرهنگ و تمدن خود فرو برد تا آنچه را که خرافه و انحراف بود بسوزاند و خاکسترش را دور اندازد و آنچه را که مفید و موافق با مرام یکتاپرستی بود زیر چتر تمدن خود در آورد تا با صبغه الهی و توحیدیش به کمال خود برساند.

از جمله آثاری که در پی پیشرفت های سیاسی، فکری و عقیدتی اسلام عاید گردید، علوم و دانش های دیگر تمدن ها بود که به جامعه اسلامی راه یافت. امّا این علوم، هم ناآشنا و بیگانه بود و هم خام و آمیخته با انحرافات. این جا بود که اندیشمندان مسلمان، با فروغ اندیشه خود که از مشعل فروزان قرآن و سنت نبوی شعله گرفته بود، هم به ترجمه این علوم پرداختند و هم به نقد و بررسی عالمانه آن اقدام نمودند و با غربالگری این علوم ابداعاتی قابل توجه آفریدند.

بدیهی است، راه یافتن این علوم به جامعه اسلامی هر چند مفید و در