اوضاع طبیعی و انسانی قیامت از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 133

(264) اوضاع طبيعي و انساني قيامت

آيه: «ثُمَّ اِلي رَبِّهِمْ يُحْشَــرُونَ،» متكفــل جواب از اين ســؤال اسـت، همچنــانكــه آيــه: «وَاِذا الْوُحُــوشُ حُشِـرَتْ،» (5 / تكوير) قريب به آن مضمون را افـاده مــي‌كنــد.

از آيات بسيار ديگري استفاده مي‌شود كه نه تنها انسان و حيوانات محشور مي‌شونــد، بلكه آسمان‌هــا و زمين و آفتــاب و ماه و ستارگــان و جن و سنگها و بت‌ها سايــر شركائــي كه مــردم آنهــا را پرستــش مي‌كنند و حتــي طلا و نقــره‌اي كــه اندوختـه شــده و در راه خــدا انفــاق نگرديــده همــه محشــور خواهنــد شــد.

شباهت حشر حيوانات به حشر انسان

آيــا حيوانات هم مبعوث شــده و اعمالشــان حاضر گشتــه و بر طبــق آن پاداش

اثبات حشر براي حيوانات (265)

و يــا كيفــر مي‌بيننــد؟ بلي، معنــاي حشر همين اســت، زيرا حشــر به معنــاي جمــع كــردن افــراد و آنهــا را از جــاي كندن و به ســوي كاري بسيــج دادن اســت.

حشر آسمانها و زمين و آفتاب و ماه و سنگها و غير آن

قرآن كريم در خصوص اينگونه موجودات تعبير به حشر نفرموده و ليكن چنين فـرمــوده اســت:

«يَوْمَ تُبَدَّلُ الاَْرْضُ غَيْرَ الاَْرْضِ وَ السَّمواتُ وَ بَرَزُوا لِلّهِ الْواحِدِ الْقَهّار،» (48/ابراهيم)