جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا علیه السلام از مدینه تا مرو صفحه 96

1- در این منزل حوض آبی هست و کاروانسرایی لیکن مردم نیست و ریگ ریگی است به مقدار دو فرسنگ. اصطخری، مسالک الممالک، ص 190.

2- رباط خوران، ابن حوقل، صوره الارض، ص147.

3- اصطخری، مسالک الممالک، ص190.

4- زاد آخرت، مسالک الممالک،ص190.

5- بستادران و بشتاذران هم آمده است. ر.ک. به: مسالک الممالک،ص190؛ ابن حوقل، صوره الارض، ص147.

6- ابن حوقل، صوره الارض، ص148.

7- «رباط زیگن» و «ریگن» هم آمده است. اصطخری، مسالک الممالک، ص190؛ ابن حوقل، صوره الارض، ص148.

15- از رباط زنگر تا «اشبست»(1) یک منزل است و در آن جا حوض آب باران است.

16-از اشبست تا «ترشیز» که شهری است معتبر و معروف یک منزل است، ترشیز حومه «پشت» (بشت) نیشابور است و شهری زیبا و پربرکت و پرجمعیت و در هر دو یا سه فرسخ، کاروانسرا و حوض آب دارد.(2)

راههای بیابان بدین ترتیب است: از اصفهان تا ری، از نائین تا خراسان، از یزد تا خراسان، راه شور، راه راور، راه خبیص، راه نو، راه سیستان تا کرمان و راه یزد و میبد

و نائین که در «کرت» به هم می رسند و آن شهری است به سه فرسنگی طبس و در آن جا قریب هزار مرد باشد و در اعمال طبس است.(3)

بنابرآنچه گفته شد، حضرت رضا علیه السلام از منطقه کویری و راه خشک بیابانی عبور کرده اند و در منابع جدید این منطقه کویری را شهر یزد ذکر کرده اند. علاوه بر این

موضوع این شهر در مسیر راه قدیمی فارس به شیراز قرار داشته و وجود قدمگاهها و آثار یادبود برجای مانده از عبور حضرت رضا علیه السلام در حوالی شهر یزد و برخی مناطق آن که از قدمت و اعتبار درخور توجّهی برخوردارند، عبور حضرت علیه السلام را از این شهر

قوّت می بخشند.

بررسی قدمگاههای امام علی بن موسی الرضا علیه السلام در یزد

در یزد چندین قدمگاه منسوب به حضرت امام علی بن موسی الرضا علیه السلام به چشم می خورد. اهمیت و اعتبار تاریخی این قدمگاهها یکسان نیست و هر کدام نیازمند بررسی جداگانه ای است بنابراین ابتدا از محل و ناحیه ای که قدمگاهها در آن واقع شده اند سخن خواهیم گفت و سپس موقعیت آنها را با توجه به خط سیر