(گفتمان‌های استراتژیک قرآن کریم ( تفسیر موضوعی المیزان صفحه 62

منظور خود ترتيب داده‌اند بسيار قوي است، اين مقدمات يوسف را به غفلت و جهل به مقام پروردگار و ابطال علم و ايمان به خدايش تهديد مي‌نمايد، چاره‌اي جز دستگيري خدا و حكم او نمي‌بيند.

در اين دعا ادب را رعايت كرده و براي خود درخواست حاجتي نمي‌كند، چون حاجت خواستن خود يك نحوه حكم كردن است، بلكه تنها اشاره مي‌كند به اين كه جهل تهديدش مي‌كند به ابطال نعمت علمي كه پروردگارش كرامتش فرموده و رهائيش از خطر جهل و دور شدن كيد زنان از او موقوف به عنايت خداي تعالي است، لذا تسليم امر خدا شد و چيز ديگري نگفت.

خداي تعالي هم دعايش را مستجاب نمود و كيد زنان را كه عبارت بود از منحرف شدن و يا به زندان رفتن از او به گردانيد، در نتيجه هم از انحراف خلاص شد و هم از

(136) گفتمان‌هاي استراتژيك قرآن كريم

زندان، از اين‌جا معلوم مي‌شود كه مرادش از كيد زنان هر دو بوده است.

و اما اين‌كه عرض كرد: «رَبِّ السِّجْنُ اَحَبُّ اِلَيَّ...!» در حقيقت خواست تمايل قلبي خود را در صورت دوران مزبور نسبت به رفتن زندان و نفرت و دشمني خود را نسبت به فحشا اظهار نمايد، نه اين‌كه به گمان بعضي رفتن به زندان را دوست داشته باشد، چنان‌كه سيدالشهداء حسين بن علي عليهم‌السلام نيز در اين مقوله فرمود: «الموت اولي من ركوب العار و العار خير من دخول النار: تن به مرگ دادن سزاوارتر است از قبول عار و قبول عار و ننگ بهتر است از داخل آتش دوزخ!» به دليل اين‌كه خداي تعالي بعد از اين آيه فرموده: «ثُمَّ بَدَا لَهُمْ مِنْ بَعْدِ ما رَأَوُا الاْيتِ لَيَسْجُنُنَّهُ حَتّي حينٍ.» ظهور اين آيه در اين‌كه به زندان فرستادن يوسف رأي تازه‌اي از آنان و بعد از آن دوران مزبور و نجات يوسف، روشن و غيرقابل انكار است.

گفتمان پيامبران با خدا، الگوهاي اخلاق و ادب (137)

ادب سليمان، درخواست توفيق عمل صالح و شكر نعمت

از جمله آداب انبياء ادبي است كه خداي تعالي قرآن در ضمن داستان سليمان عليه‌السلام و مورچگان از آن جناب نقل كرده و فرموده:

«حَتّـي اِذا اَتَوْا عَلي وادِ النَّمْلِ قالَتْ نَمْلَةٌ يا اَيُّهَا النَّمْلُ ادْخُلُوا مَساكِنَكُمْ لا يَحْطِمَنَّكُمْ سُلَيْمنُ وَ جُنُودُهُ وَ هُمْ لا يَشْعُرُونَ. فَتَبَسَّمَ ضاحِكا مِنْ قَوْلِها وَ قالَ رَبِّ اَوْزِعْني اَنْ‌اَشْكُرَ نِعْمَتَكَ‌الَّتي اَنْعَمْتَ عَلَيَّ وَ عَلي والِدَيَّ وَ اَنْ‌اَعْمَلَ صالِحا تَرْضهُ وَاَدْخِلْني بِرَحْمَتِكَ في عِبادِكَ الصّالِحينَ»