مدایح رضوی در شعر فارسی صفحه 1

مقدمه ناشر

بسم الله الرحمن الرحیم

ما قال فینا قائل بیت شعر حتی یؤید بروح القدس

(الامام الصادق (ع))

شعر پدیده ای هنری است که با عواطف و احساسات و تخیلات آدمی رابطه ای مستقیم و ناگسستنی دارد؛ و اگر در خدمت تعالی انسان و تهذیب نفس آدمی قرار گیرد، بسیاری از خواستهای معنوی او را به کمال مطلوب تواند رساند. و از همین جاست که رسول اکرم صلی الله علیه و آله شعری را که در خدمت اهداف اسلامی بود، می ستود و می فرمود:

ان من الشعر لحکمه، و ان من البیان لسحرا (1) و بدین ترتیب احساسات و عواطف انسانی را نیز، همچون افکار، هدایت می نمود و در مسیری صحیح به فعالیت وامی داشت.

می دانیم که شاعر با توجه به نمایه ها و مصادیق عقیدتی، محیطی و اجتماعی خود به سرودن شعر می پردازد. پس از ظهور دین مبین اسلام و گسترش آن در ایران، و به دنبال پیدایش زبان فارسی دری و تأثیر قرآن مجید و احادیث نبوی و پیدایش شخصیتهای ممتاز دینی - اجتماعی، هر چند که عده ای از شاعران فارسی زبان، بنا به دلایلی سروده های خویش را همچون طبلی پرآوازه و میان تهی در خدمت حکام بیدادگر قرار دادند؛ اما کم نیستند شاعرانی که شعر خود را با مفاهیم اسلامی در آمیختند، به این نیت که حقایق و معارف الهی را با صبغه ی هنری عرضه کنند.

در کنار این دسته از شاعران، سوای قرآن کریم و احادیث نبوی، شخصیتهای ارجمند، پاکباز و اسوه ی حسنه نیز،به عنوان مصادیق تعلیمات اسلامی قرار داشته اند؛ بدین جهت از این گونه مظاهر عینی به صورتهای زیر استفاده برده اند:

1 - بسیار از نکته های مربوط به شخصیتهای یاد شده را به عنوان نمایه