جامعه‌شناسی از دیدگاه قرآن و حدیث صفحه 47

و به همين جهت است كه در دنبال آيه مورد بحث اضافه كرد:

«وَ مَـنْ يَفْعَـلْ ذلِـكَ فَلَيْسَ مِنَ‌اللّهِ في شَيْ‌ءٍ» (28 / آل عمران)

مسئله تقيه و فرق آن با دوستي دشمنان دين

و سپــــــس اضــــــافـــــه كــــــرد:

«...اِلاّ اَنْ تَتَّقُــــــوا مِنْهُـــــمْ تُقيــــــةً...» (28 / آل عمــران)

در جمله اول فرمود كسي كه چنين كند هيچ ارتباطي با حزب خدا ندارد، و در جمله دوم، مـورد تقيـه را استثنـا كـرد، چـون تقيـه معنايش اين است كه مؤمن از ترس كافر اظهـار ولايــت بــراي او مي‌كنــد، و حقيقـــت ولايــت را نــدارد.

كلمه «دُون» در جمله :«مِنْ دُونِ الْمُؤْمِنينَ» معناي نزد را مي‌دهد البته بوئي هم از معناي فرومايگي و قصور در آن هست، و معنايش اين است كه مؤمنين به جاي مردم با

(98) جامعه‌شناسي

ايمان مردم كفر پيشه را ولي خود نگيرند كه جايگاه و موقعيت آنان نسبت به مقام موقعيت مردم با ايمان، پست و بي مايه است، چـون جـاه و مقـام مؤمنيـن بلنـدتر از مكـــان كفـــار است!

«وَ مَنْ يَفْعَلْ ذلِكَ فَلَيْسَ مِنَ‌اللّهِ في شَيْ‌ءٍ» منظور از اينكه مي‌فرمايد: هر كس چنين كند اين است كه هر كس كفار را به جاي مؤمنين اوليا بگيرد، چنين و چنان مي‌شود، و اگر نام عمل را نبرد و به جاي آن لفظي عام آورد، براي اشاره به اين نكته بوده، كه گـوينـده آنقـدر از پـذيـرفتن ولايت كفـار نفرت دارد كه نمي‌خواهد حتي نام آنرا ببرد.