دانستنیهای حضرت امام جواد علیه السلام صفحه 271

قابوسی

منصور بن عباس رازی بغدادی ابوالحسین (ویا) ابوالحسن

ابن مهران

نقش شیعیان کوفه در دوره امام رضا و امام محمّد جواد علیهماالسّلام

مقدمه

عبدالهادی احمدی

گروه تاریخ

اسلام

شهر کوفه در تاریخ خونبار شیعه جایگاهی ویژه دارد و مردم آن سامان با همه نکوهشهایی که شده اند بیش از تمام مناطق شیعه نشین به نهضتهای علویان پیوسته اند. آنان تا نیمه اول قرن سوم هجری به مثابه هسته قیام و تکیه گاه جنبشهای علویان نقشی مهم ایفا کردند و قیامهای نیرومندی را تدارک دیدند. دوستداران امامان شیعه بیش از همه جا در آن شهر تمرکز داشتند و جمعیتی انبوه داشتند به طوری که این شهر به عنوان شهر شیعه شناخته می شد. شدت علاقه مردم به امامان به حدودی بود که به عنوان مثال امام باقر علیه السّلام را پیامبر کوفه و امام مردم عراق می گفتند و مردم عراق را شیفتگان امام باقر علیه السّلام می دانستند و نیز بیشترین اصحاب امامان از مردم کوفه بودند و یا اصالت کوفی داشتند. در دوره امام صادق علیه السّلام گروه بسیاری از راویان حدیث که اهل کوفه بودند از آن حضرت روایت کرده اند و در ضمن شهر کوفه در شمار مراکز مهم نقل حدیث بود و محدثان آن مشرب کوفی (عراقی) را که گرایش شیعی داشت، بر جای گذاشتند که راویان نخست آن بیشتر از امام علی علیه السّلام و یارانش مانند: معاذبن جبل، ابی مسعود انصاری، عبدالله بن مسعود، عبدالله بن عباس، جابر بن عبدالله انصاری و حذیفه بن یمان روایت کرده اند.

علاوه بر این، شهر کوفه تا پایان دوره خلافت امویان مرکز سیاسی و اداری سرزمینهای شرقی خلافت امویان از آذربایجان تا خراسان و ماوراء النهر و رودخانه سند بود و ماموران اداری و نیروی پادگانهای آن مناطق از این شهر تأمین می گردید. بنابراین بیشتر گسیل شدگان به این شهرها از پرورش